یکی از مشکلات دستگاه گوارش یبوست می باشد که می تواند دلایل زیادی داشته باشد . این مسئله در مورد نوزادان دلایلی از قبیل استفاده از شیرخشک ، دیابت و تیروئید ، کمبود آب بدن ، آلرژی ها و مسمومیت ها و همچنین داروهای مختلف مانند استامینوفن و آنتی بیوتیکها می باشد . یبوست در نوزادن به ندرت از بیماریهای مادرزادی ایجاد می شود . این بیماریها عبارتند از هیرشپرونگ ، مهره شکافدار ، سیستیک هیپروسیس که منجر به یبوست خواهند شد . در این مقاله نی نی ناش درمان یبوست نوزاد را مورد بررسی قرار داده ایم.

علل یبوست در نوزادان

یکی از دلایل یبوست در نوزادان تغئیر شیر مصرفی است . اگر شیر مادر به به شیر خشک یا شیر گاو تغئیر داده شود ممکن است یبوست ایجاد شود . از علل دیگری که باعث یبوست می شود عوامل زیر هستند .

• مکمل های حاوی آهن
• تغئیر رژیم غذائی
• عدم مصرف مایعات
• کمبود پتاسیم
• افزایش کلسیم
• تب
• مصرف داروهای ضد تشنج
• رژیم غذائی کم فیبر
• میوه هایی مانند موز و سیب
• غذاهایی مانند برنج و نان
• ترس از محیط (توالت)

مشکلات جسمی که باعث یبوست نوزاد می‌شود

یک سری مشکلات جسمی نیز وجود دارند که باعث یبوست نوزاد می شوند انها عبارتند از

• تنگی مجرای روده
• اختلال در عضلات شکم
• اختلال درسیستم عصبی
• مشکل ستون فقرات
• کم کاری تیروئید
• مشکلات روده

بیشتر بخوانید : نکته های مهم مراقبت از نوزاد

علائم یبوست در نوزاد

یبوست در نوزادان معمولا به نوع شیریست که مصرف می کنند . نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند دچار یبوست نمی شوند اما نوزادانی که با شیرخشک تغذیه می شوند تقریبا هر چند روز یک بار نیاز به دفع مدفوع دارند و ممکن است به یبوست دچار شوند . دفع مدفوع در نوزادان متنوع است اما نوزادانی که یبوست دارند علایم زیر در آنها بروز می کند :

۰ تعداد کم دفع

اگر نوزاد چند روز مدفوع نکرده و بعد از آن مدفوع سفت است دچار یبوست شده است .

۰ پرهیز از دفع

اگر نوزاد هنگام دفع گریه می کند و یا از آن پرهیز می کند به احتمال زیاد دچار یبوست شده است . رنگ مدفوع در این حالت به رنگ خاک رس است و هنگام دفع فشار زیادی به روده وارد می کند .

۰وجود خون در مدفوع

اگر در مدفوع خون وجود داشته باشد به این دلیل است که فشاری که هنگام دفع به دیواره ی مقعد وارد شده باعث شده تا مقعد  به طور جزئی دچار پارگی شود .

۰ سفت شدن شکم

باد و فشاری که در شکم نوزاد به وجود می آید باعث سفت شدن شکم می شود .

۰ کم شدن اشتها

وقتی نوزاد دچار یبوست می شود دچار بی میلی به غذا شده و اشتهای خود را از دست می دهد .

حرکات روده در نوزادان

در روده نوزادان باکتریهای مفیدی وجود دارد که می تواند پروتئین اضافی را دفع کند به همین دلیل مدفوع آنها نرمتر است همچنین هورمون موتیلین که حرکات روده را بیشتر می کند در نوزادان بیشتر است . در نتیجه دفع راحتتر خواهد بود . اما نکته اینجاست که شیر خشک برای نوزاد ایجاد یبوست می کند و مدفوع آنها سفت و سبزرنگ است . در روزهای اول تولد دفع کمتر صورت می گیرد که این طبیعی است . با شروع مصرف غذاهای جامد روده نیز دچار تغئیراتی خواهد شد و ممکن است کودک دچار یبوست خفیف شود .

بیشتر بخوانید : نکته های مهم شیر دادن به نوزاد

 درمانهای خانگی برای رفع یبوست در نوزاد

برای درمان یبوست می توان راههای زیر را امتحان کرد :

۰ تغییر دادن شیر

اگر کودک از شیر مادر تغذیه کند و دچار یبوست شود باید رژیم تغذیه ی مادر عوض شود . بنابراین یبوست نوزاد را باید در نوع تغذیه ی مادر جستجو کرد .

۰ مصرف کردن مواد غذایی جامد

بعضی از مواد غذایی جامد یبوست زا هستند و باید غذایی با آنها مصرف شود که فیبر داشته باشد مانند کلم بروکلی ، هلو ، آلوبخارا و … مصرف غلات سبوس دار نیز می تواند یبوست را از بین ببرد .

۰مصرف مایعات

آب و شیر و مواد مایع می توانند از بروز یبوست جلوگیری کنند . بسته به سن نوزاد می توانید از مایعات مختلف برای تحرک روده ها استفاده کنید .

۰ ماساژ نوزاد

اگر معده و شکم نوزاد را چند بار در روز ماساژدهید ممکن است سبب تحرک روده شود .

۰ صاف کردن مواد غذایی

اگر به نوزاد غذا میدهید باید آنرا صاف کنید تا روان شود و موجب یبوست نشود .

درمان یبوست نوزاد

درمانهای دیگری هستند که باید تحت نظر پزشک انجام شوند .

۰ شیاف گلیسیرین  : با استفاده از شیاف می توان مشکل یبوست را برطرف کرد البته قبل از آن باید با پزشک مشورت کرد .

۰ ملین ها : برای استفاده از ملین ها حتما باید با پزشک مشورت کنید .

اقداماتی که والدین برای درمان یبوست باید انجام دهند .

در ابتدا بدانید نوزادی که زیر یک ماه سن دارد معمولا دچار یبوست نمی شود اما بعد از آن با دادن مقدار کمی آبمیوه به نوزاد یبوست برطرف خواهد شدکه تا چهار ماه می توان از آن استفاده کرد . بعد از آن که کودک توانست مواد غذایی جامد دریافت کند از سبزیجات و میوه ها برای نرم شدن مدفوع استفاده کنید .

پیشگیری از یبوست در نوزاد

برای جلوگیری از ایجاد یبوست ابتدا سعی کنید تعداد وعده های شیر دادن را زیاد کنید و مقدار آنرا کم . وقتی زمان غذای کمکی شروع می شود از دادن غذاهای یبوست زا مانند موز و برنج پرهیز کنید .

بیشتر بخوانید : حساسبت نوزاد به شیر مادر

 درمان یبوست نوزاد از دیدگاه طب سنتی

از دیدگاه طب سنتی یبوست ام الامراض است و حتما باید درمان شود . از درمانهای طب سنتی به موارد زیر اشاره می شود :

۰ بارهنگ که به صورت جوشیده در آب باید به نوزاد داده شود .

۰ بنفشه معطر در آب خیسانده شود و به نوزاد داده شود .

۰ ترنجبین در آب جوش ریخته شود و بعد از ذوب شدن انرا خیسانده و ناشتا به کودک بدهید .

۰ روغن زیتون یک تا دو قاشق بعد از هر غذا .

۰ عناب که باید خیسانده شود و سپس فشار داده شود و آب آن خورده شود .

موارد دیگری هم وجود دارند که باید با احتیاط به نوزاد داده شوند .

سخن آخر

بهتر است نوزاد با شیر مادر تغذیه شود تا از خطر بیماریها در امان باشد .