شیردهی نوزاد یکی از مهم ترین موضوعاتی است که مادران جوان در بحث بهداشت و تغذیه دلبندان خود با آن روبرو هستند. شیر مادر بهترین غذایی است که انسان در 6 ماهه نخست تولد خود، به آن نیاز دارد و  انسان را از نوشیدن آب نیز بی نیاز می کند. هیچ غذایی برای نوزاد در این سن، جایگزین شیر مادر نیست. نکات مهم در تغذیه کودکان با شیر وجود دارد که در این گفتار، برای علاقمندان به نی نی ناش ارائه شده است.

اگر شما مخاطب گرامی، نظر و دیدگاهی درباره شیردهی نوزادان داشته یا تجربه ای دارید، مراتب را از طریق بخش کامنت در انتهای گفتار به اشتراک بگذارید.

با ما همراه باشید.

آغاز شیردهی نوزاد، 30 دقیقه پس از زایمان

طبق گفته های متخصصان نوزادان، شیردهی مادر به نوزاد بایستی 30 دقیقه پس از تولد وی آغاز شود. شیرخوار بایستی از این زمان به بعد، با شیر مادر تغذیه شود. این روش، موفق ترین و با تداوم ترین روش شیردهی است. البته در دوران کرونا، باید مراقبت های پیشگیرانه که در ادامه این جستار به آن اشاره شده، در دستور کار مادر قرار بگیرد.

پس از شش ماهگی، شیرخوار علاوه بر شیر مادرش نیازمند غذای مکمل است. اختصاص ویتامین دی به نوزادان زیر شش ماه نیز توصیه شده است. قطره آهن و غذای کمکی از جمله موضوعاتی است که بایستی در فرآیند تغذیه نوزاد در دستور کار قرار داشته باشد. اگر کودک زیر 1 سال دارید، به جز شیر، غذاهای سفره داده نشود.

طبق گفته های فوق تخصص نوزادان، اگر این بازه زمانی 30 دقیقه ای به 60 دقیقه به تاخیر بیفتد، نوزاد باید از شیر جایگزین استفاده کند که شکست در فرآیند شیردهی در این نوزدان در ماه های بعدی، شایع تر است. اما قطعیتی وجود ندارد.

مشکلات احتمالی در تغذیه نوزاد با شیر مادر

سلسله ای از عوامل وجود دارد که سبب می شود که نوزاد از شیر مادر به درستی تغذیه نکند یا از تغذیه آن، امتنع ورزد. استفاده از غذا ها و ترکیبات خانگی سنتی مثل جوشانده ها ممکن است اگر با تجویز پزشک نباشد، در شیر خوردن نوزادان، مشکلاتی ایجاد کند.

استفاده مکرر از شیرهای خشک یا شیر های جایگزین در فرآیند تغذیه نوزاد، یکی از دلایل پس زدن کودک در تغذیه با شیر مادر است. از دیگر مسائل عدم ترغیب نوزاد به تغذیه با شیر مادر، تفاوت قوام پستانک و شیشه های شیر نوزاد با پستان مادر است که سبب تشویش ذهن کودک می شود و آن ها قادر به تغذیه درست از شیر مادر نیستند.

گاهی سبنه های فرو رفته یا سینه های خیلی بزرگ سبب می شود که کودک قادر به تغذیه از شیر مادرش نباشد.

چرا تغذیه نوزاد با شیر مادر مهم است؟

• از نظر اقتصادی، به اقتصاد خانوار و کشور کمک کرده و کودک را از تغذیه با شیر خشک برحذر می دارد.
• تاثیرات ژرف و شگرف روی سلامت و رشد کودک دارد.
• هیچ غذایی بهتر از شیر مادر برای کودک تا سن 6 ماهگی وجود ندارد.
• شیر مادر، استریل و از تولید به مصرف است. هیچ فرآیندی مصنوعی در انتقال شیر مادر به کودک وجود ندارد و فرآوری نمی شود.
• سلول های ایمنی زایی و انتی بادی در شیر مادر یافت می شود که هیچ شیرخشکی حاوی آن نیست.
• پادتن ها و ایمونوگوبولین های مورد نیاز بدن کودک توسط شیر مادر به بدن طفل منقل می شود.
• ابتلای کودک به بیماری را کاهش می دهد.
• قند و املاح مناسب بدن کودک در شیر مادر یافت می شود.
• شیر مادر هر کودک برای همان کودک مناسب است. چون برای نیازهای بدنی وی تنظیم شده است.
• همه نیازهای کودک را مرتفع می کند.
• ابتدای شیر مادر برای تامین نیاز نوزاد به مایعات آبکی و انتهای آن برای تامین کردن کالری چرب تر برای بدن نوزاد است و سیری طفل را به همراه دارد.
• کودکان عاطفی تر و با ثبات تر کودکانی هستند که با شیر مادر تغذیه شده اند.
• ابتلای مادر به سرطان پستان کاهش می یابد.
• شانس بارداری مجدد بیمارانی که از شیر خود برای تغذیه طفل استفاده می کنند، افزایش می یابد.
• ضریب هوشی کودکانی که با شیر مادر تغذیه می شوند، بیش تر از کودکانی است که با شیر مادر تغذیه نشده اند.

بیشتر بدانید : حساسیت نوازد به شیر چه علائم و دلایلی دارد؟

کدام دسته از نوزادان نباید از شیر مادر تغذیه شوند؟

3 دسته از نوزادان هستند که نباید از شیر مادر تغذیه شوند. یکی که خیلی هم شایع شده است، نوزادان نارس هستند و به دلیل کوچکی بیش از حد، قادر به تحمل شیر مادر نیستند. از خوردن شیر مادر باید پرهیز کنند. نوزاد نارس نوزادی است که وزنی کم تر از 700 گرم داشته باشد. پس از رشد، از شیر مادر تغذیه می شوند.

دسته بعدی که نیازی به شیر مادر ندارند، نوزادی است که مبتلا به بیماری خاص متابولیک است. مثل کودکی که بیماری فنیل کونواوریا دارد. لذا بایستی از شیر های مخصوصی که از  برخی پروتئین ها تهی است، استفاده شود.

دسته سوم کودکانی هستند که مادر آن ها دارای مشکلاتی است. مثلا از داروهای خاص استفاده می کند. مثل داروهای شیمی درمانی و ضد سرطان. این دسته نیز مجاز به شیردهی نیستند.

البته علاوه بر 3 دسته ای که در بالا اشاره شد، نوزادانی هستند که به دلایل دیگری، قادر به تغذیه به شیر مادر نیستند که باید مورد معاینه قرار بگیرند.

شیردهی نوزاد در دوران کرونا

طبق جدید ترین پژوهش های جهانی که در ژورنال های تخصصی پزشکی از سال 2020 میلادی به این سو منتشر شده است، شیردهی زودهنگام نوزاد حتی در زمان کرونا، سیستم ایمنی بدن نوزاد را تقویت می کند. شیرمادر همچنان در دوران کرونا نیز به عنوان مایع بیولوژیک زنده و قدرتمند و با کیفیت بالا شناخته شده است.

تا کنون هیچ مدرکی دال بر وجود کرونا ویروس در شیر مادر یا انتقال آن از طریق تغذیه کودک با شیر مادران مبتلا یا مشکوک به کوید 19 مشاهده نشده است. تا کنون ویروسی جدید ناشی از کرونا در شیر مادران یافت نشده اما آنتی بادی هایی علیه آن در شیر مادرانی گزارش شده است.

طبق توصیه پزشکان، اگر حال عمومی یک مادر خوب است، علائم شدید بیماری ندارد، شیردهی از سینه مادر با رعایت نکات بهداشتی و اقدامات پیشگیرانه ضد عفونتی و شست و شوی دست مادر پیش از شیردهی، خطری ندارد.

اگر مادری، مشکوک یا مبتلا به کووید 19 باشد، بایستی مادر و نوزاد در یک اتاق قرنطینه شوند. نوزاد بایستی 2 متر از مادر فاصله داشته باشد. تهویه اتاق به خوبی صورت بگیرد.

به موارد زیر دقت کنید:

• اگر مادری به کرونا مبتلا است، برای شیردهی به فرزندش به جای تجویز های اینترنتی و توجه بدون بررسی به توصیه های طب سنتی، صرفا با متخصص معالج اطفال هماهنگ باشد.
• مادران در زمان شیردهی به خصوص در هفته های ابتدایی تولد نوزاد، حتما از ماسک استفاده کنند. چرا که شاید نوزاد و مادر، مبتلا به کرونا باشد و هر دو ناقل باشند اما فاقد علامت.
• سینه مادران بایستی در زمان کرونا به دقت شست و شو شود.
• گندزدایی لوازمی که مادران برای تغذیه کودک با شیر خشک استفاده می کنند، در زمان کرونا الزامی است.
• از سپردن کودک به افراد مختلف برای نگهداری کودک در زمان کرونا، اکیدا پرهیز شود. چرا که شاید این افراد، ناقل ویروس کرونا باشند و فاقد علامت و کودک از طریق تماس با آن ها، مبتلا به کووید 19 شود.
• اگر مادری، عفونت فعال دارد، بایستی با رفع کامل عفونت، از شیردهی به نوزاد پرهیز کند. رعایت فاصله با نوزاد نیز الزامی و ضروری خواهد بود.

مخاطب گرامی

توجه داشته باشید که تغذیه کودک با شیر خشک به دلیل پروتئین بیش  از حدی که در این نوع شیر وجود دارد و چربی زیاد، سبب می شوند که نوزاد در معرض فشار خون قرار بگیرد. دیابت و سرطان هایی مثل لنفوم از جمله مصیبت هایی که سلامت کودک را تهدید میکند. چون شیر خشک، سلول ایمنی ندارد.

اگر نظر و دیدگاهی درباره تغذیه کودک با شیرخشک دارید، مراتب را از طریق بخش کامنت در انتهای گفتار به اشتراک بگذارید. لینک  این جستار را از طریق کانال ها و گروه هایی که در شبکه های اجتماعی عضو هستید، به اطلاع مادران امروز و آینده که منتظر فرزند هستند، قرار دهید.