فیبروم های رحم تومورهای خوش خیمی هستند که در بافت عضلانی رحم ایجاد می شوند و به آنها میوم هم گفته می شود . وقتی سلولهای عضلانی رحم در دیواره ی آن تکثیر می شوند فیبروم ها تشکیل می شوند . با این اوصاف فیبروم ها می توانند شکل و ساختار رحم را تحت تاثیر دهند . فیبروم های رحمی ممکن است تعداد زیادی داشته باشند و در داخل یا خارج رحم بوجود آمده باشند . پزشکان با بررسی تعداد اندازه و محل آنها تشخیص خواهند داد که چه درمانی برای فیبروم ها در نظر بگیرند . در این مقاله نی نی ناش فیبروم های رحم را مورد بررسی قرار میدهیم.

انواع فیبروم ها بر اساس محل قرارگیری آنها

فیبروم ها بر اساس محل قرار گرفتنشان به سه دسته تقسیم می شوند .

فیبروم ساب سروزال : این فیبروم ها در خارج دیواره ی رحم هستند و تقریبا نصف جمعیت رحم ها را شامل می شوند .

فیبروم اینترامورال  : بافت عضلانی رحم پذیرای این فیبروم ها هستند و گفته شده تقریبا چهل درصد آنها را تشکیل می دهند .

فیبروم ساب موکوزال  : داخل حفره ی رحم جای مناسبی برای این نوع فیبروم هاست. و فقط مقدار ناچیزی از این نوع وجود دارد .

فیبروم خارج از رحم : فیبروم ها به ندرت خارج از رحم بوجود می آیند .

علت ایجاد فیبروم های رحمی

علت ایجاد فیبروم ها تا به امروز مشخص نشده است اما گفته می شود ترکیبی از عوامل ژنتیکی  هورمونی و محیطی عامل ایجاد فیبروم باشد . فیبروم ها ممکن است خیلی کوچک باشند و یا خیلی بزرگ . رشد آنها بسیار کند است اما گاهی رشد سریعی دارند که باید سریعا به پزشک مراجعه کرد . عوامل زیادی وجود دارد که باعث بوجود آمدن فیبروم می شود . سبک زندگی ، نوع تغذیه ، چاقی و اضافه وزن بر ایجاد فیبروم ها نقش مهمی دارند . پریود شدن در سن پایین و یائسه شدن در سن بالا هم عامل ایجاد فیبروم ها هستند . کم تحرکی عامل دیگر است . تحقیقات نشان داده خانمهای ورزشکار کمتر از دیگران در معرض فیبروم قرار می گیرند .

بیشتر بخوانید : درباره عفونت واژن در بارداری چه می دانید؟

علائم فیبروم رحم

با توجه به اندازه و جای فیبروم در رحم علائم بروز می کنند مثلا اگر بزرگ باشد ممکن است خونریزی کند و یا اینکه فرد مجبور به هیسترکتومی شود .

• خونریزی شدید
• تداخل با باروری
• کم خونی که باعث خستگی هم خواهد شد .
• سقط جنین
• درد و فشار بر لگن

خونریزی شدید که از قابل اهمیت ترین عوامل فیبروم است باعث کم خونی و فقر آهن می شود که از عوارض آن خستگی و ضعف شدید است . با این حال باید از نظر داشتن سایر بیماریها بررسی شود تا اظطمینان حاصل شود که آیا خونریزی علت فیبروم است یا بیماریهای دیگر . همچنین وجود فیبروم می تواند  بر ناحیه ی لگن فشار آورد و باعث یبوست ، تکرر ادرار و مشکلات کلیوی شود .

عوارض فیبروم رحمی

۰ خونریزیهای شدید رحمی که باعث بروز ضعف و کم خونی و بیماریهای قلبی عروقی می شود .

۰ در صورت بارداری با فیبروم به دلیل افزایش سطح هورمونها فیبروم هم رشد خواهد کرد .

۰ به دلیل مسدود شدن دهانه ی رحم به وسیله ی فیبروم احتمال سقط جنین وجود دارد .

۰ به دلیل مسدود شدن لوله های رحم امکان ناباروری وجود دارد .

بیشتر بخوانید : سندروم تخمدان پلی کیستیک

تاثیر فیبروم بر ناباروری

وجود فیبروم بر ناباروری تاثیر زیادی دارد . بسته به اینکه فیبروم در کجا قرار دارد و چه اندازه ای دارد ممکن است بر باروری تاثیر منفی بگذارد . به طور کلی زنانیکه فیبروم دارند نازایی ندارند . اگر فیبروم باعث تغئیر در دهانه ی رحم شود در این صورت اسپرم به راحتی نمی تواند وارد رحم شود و ناباروری ایجاد می شود همچنین باعث شود لانه گزینی صحیح انجام نشود . مسدود شدن لوله های رحم توسط فیبروم دلیل دیگری برای نازایی است . فیبروم اندازه ی رحم را کوچک می کند و باعث نازایی می شود . دلیل دیگر برای تاثیر فیبروم بر ناباروری این است که فیبروم با تاثیر بر جریان خون باعث می شود که جنین در رحم نتواند جایگزین شود .

رشد فیبروم در طول بارداری

یکی از مراقبتهای دوران بارداری این است که پزشک با سونوگرافی و آزمایشها متوجه می شود که آیا مشکلی وجود دارد یا نه . به عنوان مثال اگر کیست یا فیبروم و حتی عفونت وجود داشته باشد بهتر است قبل از باردارشدن برطرف شود . اما با توجه به اینکه   فیبروم در چه جایی و در چه سایزی باشد می توان باردار شد . در طول بارداری بسته به نوع آن ممکن است رشد نکند و اگر هم رشد کنند در دوازده هفته ی اول بارداری رشد می کنند . اگر با وجود فیبروم بارداری اتفاق بیفتد احتمال خطر بیشتر است . مثلا فیبروم جای جنین را می تواند تغییر دهد و این باعث سقط شود . یا اینکه توده در درون خود خونریزی کند و درد شدیدی بوجود بیاورد و پزشک خانم باردار را بستری کند .‌

زمان انجام عمل جراحی فیبروم ها

اگر فیبروم باعث بروز مشکل جدی در خانم شود باید از راههای مختلف جراحی شود . همچنین به دلایل زیر فیبروم ها جراحی خواهند شد .

۰ اگر فیبروم بزرگتر از پنج سانتیمتر باشد .

۰ اگر فیبروم مانع از لانه گزینی جنین شود .

جراحی فیبروم بسته به اندازه و جای آن به سه صورت انجام می شود . هیستروکتومی ، لاپاراسکوپی و جراحی باز .

درمان فیبروم

اگر فیبروم در جایی باشد که برای بارداری مشکل ایجاد شود باید حتما قبل از بارداری به درمان آن پرداخت . از آنجا که علت دقیق رشد فیبروم ها مشخص نیست لذا درمان دارویی خاصی هم برای آن در نظر گرفته نشده است . اما داروهایی هستند که از رشد و پیشرفت آن جلوگیری می کنند که اکثرا این آمپولها برای خانمهای مسن تر تجویز می شود . بعضی خوراکیها هم هستند که مانع از رشد فیبروم می شوند مثلا سیب ، سیب زمینی و سبزیجات . سبک زنگی ، تحرک ، کاهش وزن و تغذیه ی مناسب در درمان فیبروم می توانند موثر باشند .

آزمایشهای تشخیص فیبروم

•  آزمایشهای دستی که توسط پزشک انجام می شود و به این صورت است که با یه دست داخل واژن و با دست دیگر روی شکم را لمس می کند و به وجود آن پی می برد .
•  سونوگرافی ترانس واژینال که در این روش با استفاده از کراپ مخصوص داخل واژن دیده می شود .
•  هیستروسکوپی تلسکوپ کوچکی است که وارد رحم می شود و با محلول نمکی حفره های رحم باز می شود تا بهتر دیده شود .
•  آزمایش پاپ اسمیر برای تشخیص دهانه ی رحم انجام می شود .
•  آزمایش رزونانس مغناطیسی برای تشخیص سایز و تعیین محل فیبروم انجام می شود .
•  ام آر آی نیز می تواند به تشخیص دقیق فیبروم کمک کند .

درمان فیبروم

اگر فیبروم در جایی باشد که برای بارداری مشکل ایجاد شود باید حتما قبل از بارداری به درمان آن پرداخت . از آنجا که علت دقیق رشد فیبروم ها مشخص نیست لذا درمان دارویی خاصی هم برای آن در نظر گرفته نشده است . اما داروهایی هستند که از رشد و پیشرفت آن جلوگیری می کنند که اکثرا این آمپولها برای خانمهای مسن تر تجویز می شود . بعضی خوراکیها هم هستند که مانع از رشد فیبروم می شوند مثلا سیب ، سیب زمینی و سبزیجات . سبک زنگی ، تحرک ، کاهش وزن و تغذیه ی مناسب در درمان فیبروم می توانند موثر باشند .

آمبولیزاسیون شریان رحمی

یکی دیگر از راههای درمان فیبروم است که در آن ذرات کوچکی به عروق خون تغذیه کننده ی رحم تزریق می شود که باعث مسدود شدن آنها می شود و فیبروم به مرور کوچک شده و از بین می رود .

فرکانس رادیویی

راه دیگر فرکانس رادیویی است که با استفاده از عمل لاپاراسکوپی صورت می گیرد . در این عمل فیبروم تخریب می شود و از بین می رود .

میومکتومی هیستروسکوپی

راهی است که با استفاده از وسیله ای که داخل رحم می کنند به فیبروم دست پیدا مکند و آن را از بین می برد . این روش برای فیبروم های ساب موکوزال که در داخل رحم هستند مناسب است .

میومکتومی لاپاراسکوپی

روشی دیگر است که در آن داخل رحم از مانیتور دیده می شود و پزشک با استفاده از دستگاه کوچکی فیبروم ها را خرد کرده و خارج می کند .

جراحی باز از روشهایی است که برای کسانیکه قصد بارداری دارند مناسب است . وقتی فیبروم بسیار بزرگ باشد و تعداد آنها زیاد باشد باید جراحی باز انجام شود .

هیستروکتومی

یا همان خارج کردن رحم به طور کامل روشی است که مشکلات رحمی و رشد فیبروم و کیست را متوقف می کند اما دیگر امکان بارداری وجود ندارد .

درمان غیر جراحی  فیبروم ها

روشهایی وجود دارد که می توان برای کم کردن عوارض فیبروم ها از آنها استفاده کرد .

•  استفاده از قرص های ضد التهاب
•  استفاده از قرص های ضد انعقاد خون
•  استفاده از آی یو دی
•  مصرف آهن

درمان فیبروم در طب سنتی

در طب سنتی علت تشکیل فیبروم غلبه ی سودا بر بدن است اما همه ی افراد با مزاج های مختلف مستعد این بیماری هستند از نظر کارشناسان طب سنتی درمان فیبروم به همراه مداومت در درمان با گیاهان دارویی می تواند آن را از بین ببرد . طب سنتی مخالف برداشتن رحم است چرا که معتقد است با برداشتن رحم بیماریهای مختلفی مانند فشارخون ، بیماریهای پوستی ، سکته و تنگی نفس و غیره به دنبال دارد . درمانی که طب سنتی در نظر می گیرد اصلاح تغذیه است . گوشت گوسفندی مرغ میگو شیر گاو خامه تخم مرغ  سمنو انجیر انبه انار و … از غذاهاییست که برای این بیماری مفید هستند . داروهای گیاهی هم هستند که باید توسط پزشک تجویز شود .

سخن آخر

دلیل اینکه فیبروم به وجود می آید مشخص نشده است اما می توان با رعایت مسایلی مانند تغذیه ی سالم و ورزش و جلوگیری از چاقی آنرا کنترل کرد .