دوران بارداری می تواند یکی از بهترین دورانهای زندگی یک زن باشد و به بهترین نحو سپری شود . اما خیلی از زنان هستند که در این دوران افسردگی و اضطراب را تجربه خواهند کرد . البته ممکن است این حس به دلیل نوسانات هورمونها باشد اما تحقیقات نشان داده است که از هر چهار زن یک زن در دوران بارداری به افسردگی مبتلا می شود . اصولا افسردگی در اکثر خانم ها پس از زایمان رخ می دهد اما در دوران بارداری به دلایل مختلف از جمله سلامتی نوزاد این احساس پیدا می شود . اگر افسردگی دوران بارداری درمان نشود می تواند تاثیرات منفی بر روحیات مادر در مورد مراقبت از خود و جنینش داشته باشد . به طور کلی افسردگی تغئیرات خلقی هستند که به دلیل تغئیر ایجاد شده در زندگی رخ می دهند . لطفا مقاله افسردگی و اضطراب در بارداری نی نی ناش رو تا انتها بخونید.
علائم افسردگی بارداری
زنان مبتلا به افسردگی بارداری معمولا علائم زیر را دارند .
- غم و اندوه
- خواب زیاد یا کم
- عدم تمرکز
- افکار مربوط به مرگ و خودکشی
- ترس و اضطراب
- تغییر در نحوه ی غذاخوردن
- احساس بی ارزش بودن
عوامل ایجاد افسردگی بارداری
- سابقه ارثی افسردگی
- سابقه ی سقط جنین
- درمانهای ناباروری
- سابقه ی سوء استفاده و خشونت
- عوارض دوران بارداری
- عوامل استرس زا
- مشکل برقراری ارتباطات اجتماعی
آیا افسردگی بارداری به جنین آسیب می زند ؟
اگرافسردگی درمان نشود صدمات زیادی به جنین و مادر وارد خواهد شد . افسردگی ممکن است باعث سوء تغذیه ، مصرف الکل و سیگار و گاهی خودکشی نیز شود همچنین از تاثیر افسردگی بر زایمان زودرس و تولد نوزاد کم وزن غافل نشوید. نوزادانی که از چنین مادرانی متولد می شوند در مقایسه با دیگران توجه کمتر و فعالیت کمتر دارند و مضطربتر هستند .
درمان افسردگی در دوران بارداری
برای درمان افسردگی مهمترین راه مراجعه به پزشک است البته گروههایی هستند که می توانند به زنان باردار کمک کنند . این گروهها عبارتند از گروههای حمایتی ، روان درمانی خصوصی ، نوردرمانی و دارو .
درمان دارویی افسردگی در زنان باردار
از آنجا که مصرف دارو در دوران بارداری ممکن است برای جنین ضرر داشته باشد بهتر است برای درمان از روشهای دیگری استفاده کرد اما اگر این بیماری حاد و شدید باشد پزشک دارو تجویز خواهد کرد که این داروها ممکن است به جنین آسیب جدی بزند . نقص های فیزیکی مشکلات قلبی فشارخون و وزن کم هنگام تولد از جمله ی این آسیب هاست .
راههای مقابله با افسردگی دوران بارداری
به جز موارد ذکر شده در بالا راههای زیادی وجود دارد تا با افسردگی در دوران بارداری مقابله کرد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد .
ورزش
ورزش اثرات بسیار زیادی بر درمان افسردگی دارد خصوصا در دوران بارداری که ممکن است با تغییر سبک زندگی این حالت بیشتر شده باشد . یکی از مزایای ورزش کردن افزایش سطح هورمون سروتونین و کاهش سطح هورمون کورتیزول است . این هورمونها به ترتیب هورمون شادی و استرس نامیده می شوند .
رژیم غذایی مغذی
مواد غذایی دارای قند ، کافئین کربوهیدراتها باعث بروز مشکلات روحی و روانی شده و حتی افسردگی و اضطراب را افزایش می دهند . از این رو سعی کنید یک رژیم غذایی مقوی و پر از ویتامین و پروتئین داشته باشید .
استراحت کافی و خواب منظم
خواب کافی می تواند بر توانایی بدن برای مقابله با انواع استرس و افسردگی تاثیر بگذارد . سعی کنید خواب خود را تنظیم کنید تا در دوران بارداری راحت باشید .
اسیدهای چرب امگا ۳
تحقیقات نشان می دهند مصرف اسیدهای چرب امگا۳ و روغن ماهی می تواند به درمان افسردگی در زنان باردار کمک کند البته زنان باردار باید از ماهی های بدن جیوه استفاده کنند .
طب سوزنی
گفته شده طب سوزنی گزینه ی خوبی برای درمان افسردگی می باشد .
داروهای گیاهی
بسیاری از ویتامینها و مکمل های گیاهی هستند که در درمان افسردگی تاثیر خوبی دارند اما در مورد آنها باید با متخصص مشورت کرد چرا که بسیاری از آنها با نباید با داروهای دیگر مصرف شوند .
اشتباهاتی که باعث تشدید افسردگی بارداری می شوند .
فردی که دچار افسردگی می شود از روابط اجتماعی دوری می کند و همین باعث تشدید افسردگی می شود . گوشه گیری اجتماعی اولین و شایعترین نشانه ی افسردگیست . نشخوار ذهنی از دیگر نشانه هاست که به فکر کردن به شکستهای گذشته اشاره دارد و همین باعث افسردگی بیشتر می شود . خود درمانی با الکل و دخانیات راه دیگر فرار از غم و غصه هاست که باعث تشدید افسردگی می شود . دوری از ورزش وقتی افسرده هستید بیشتر است خصوصا اگر ورزشکار باشید و این باعث افسردگی بیشتر در شما خواهد شد . تفکر منفی در زمانیکه افسرده هستید باعث تشدید آن می شود . مصرف قند و کربوهیدراتها در زمان افسردگی شاید حالتان را بهتر کند اما موقتی است و به زودی دوباره به حس قبلی برمی گردید .
برای مقابله با افسردگی چکار کنیم؟
بهتر است با این نشانه ها مقابله کنید یعنی افکار منفی را با سرگرم کردن خود دور کنید . مدام ورزش کنید چون باعث بالارفتن هورمون شادی در شما می شود . تغذیه ی سالم داشته باشید افکار منفی را از خود دور کنید و روابط خود را با دیگران افزایش دهید . این کارها به شما کمک خواهند کرد که تا افسردگی خود را کاهش داده و یا از بین ببرید .
رابطه ی بین تغذیه و افسردگی بارداری
اصولا در دوران بارداری تاکید شده که مادر از غذاهای سالم و مقوی استفاده کند تا جنین بتواند از آنها استفاده کند و از رشد خوبی برخوردار شود اما زن بارداری که دچار افسردگی شده است بیشتر به این مواد مغذی نیاز دارد چرا که تغذیه ی مناسب می تواند ابتلا به بیماریهای سلامتی را نیز کاهش دهد . برای عملکرد مناسب مغز خوردن ویتامین ها ، پروتئینها ، کربوهیدراتها و اسیدهای چرب ضروری است . اگر نوع تغذیه مناسب باشد مغز از سلامت ذهنی برخوردار است . مواد غذایی دو دسته هستند ضروری و مضر . ویتامینها و مواد معدنی ، کربوهیدراتها ، اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب و آب از مواد غذایی ضروری برای بدن هستند اما مواد غذایی سرخ شده ، شیرین شده ، نوشیدنیهای الکی و غیر الکلی و نیز محصولات فرآوری شده از غذاهای مضر هستند . به هر حال رژیم غذایی سالم هم برای جسم مفید است و هم برای ذهن .
اختلال اضطراب در بارداری
ممکن است با باردار شدن اتفاقات زیادی برای شخص بیفتد و حتی روح و روان او را شدیدا تحت تاثیر قرار دهد . اضطراب می تواند از نگرانیهای مداوم راجع به تغییرات بوجود آمده در سبک زندگی یا سلامت جنین و درد زایمان و دیگر موارد بوجود بیاید . اضطراب می تواند سبب وقوع ناهنجاریها ، زایمان زودرس و ابتلای مادر به بیماریهای دوران بارداری مانند فشارخون ، دیابت و پره آکلامپسی شود . غربالگری بارداری شامل غربالگری روانی مادر هم می باشد . در اولین ویزیت بارداری از مادر درباره ی سلامت روان و سابقه ی خانوادگی افسردگی از مادر سوال می کنند . از عوارضی که اضطراب و استرس بر جنین می گذارد می توان زایمان زودرس ، تولد نوزاد با وزن کم ، بیش فعالی کودک و حتی سقط جنین را نام برد . عوامل زیادی وجود دارند که می توانند سلامت روان را به خطر بیاندازند . مثلا ارثی بودن ، ضربه ی روحی ، مسایل منفی .
علت ایجاد استرس و اضطراب
عوامل ژنتیکی ، استرس های محیطی ، بیماریهای زمینه ای . در دوران بارداری شدت اضطراب کاهش خواهد یافت اما ممکن است عوارض اضطراب غلبه کرده و خطراتی را برای مادر و جنین به همراه داشته باشد . برای آنکه از شر اضطراب خلاص شوید حتما سعی کنید با یک روانشناس مشاوره داشته باشید . برای آن که اضطراب بارداری را مدیریت کنید بهتر است راجع به چند راهکار بیشتر بدانید . اول اینکه درباره ی اضطراب بیشتر بدانید چون این مساله می تواند کنترل آن را راحت تر کند . دوم اینکه به برنامه ای که پزشک برای درمان شما تجویز می کند پایبند باشید . سوم اینکه مصرف مواد کافئین دار را کاهش دهید . همچنین تغذیه ی مناسب ، ورزش ، استراحت کافی ، ارتباطات اجتماعی و دوستانه را فراموش نکنید .
علائم اضطراب بارداری
اضطراب در دوران بارداری علائم جسمی و روانی را شامل می شود .
- سرگیجه
- تنفس تندتر
- افزایش فشارخون
- اشکال در خواب
- ضربان قلب شدید و نامنظم
- عدم تمرکز
- بی حسی
- عصبی بودن
- نیاز بیشتر یا کمتر به دستشویی
- ترس
برای درمان اضطراب دوران بارداری راههای زیادی وجود دارد گفتگو ، منابعی مانند کتاب و اینترنت و داروها می توانند به کمک شخص مضطرب بیایند .
چه کسانی در معرض خطر اضطراب و افسردگی بارداری هستند .
اصولا اضطراب و افسردگی در همه ی دنیا وجود دارد و با فقر و تنگدستی ، نابرابریها و کمبود امکانات ارتباط تنگاتنگی دارد . از عوامل خطر ساز برای افراد به موارد زیر اشاره می شود . بارداری در سنین پایین ، بارداری ناخواسته ، مشکلات بارداری ، درآمد پائین ، سابقه ی شخصی یا خانوادگی ، داشتن اختلافات خانوادگی و غیره .
سخن آخر
اضطراب و ترس و دلهره و همچنین افسردگی همیشه وجود دارند بهتر است خود را درگیر چنین مسایلی نکنیم و سعی کنیم زندگی را در کمال آرامش ادامه دهیم . در دوران بارداری تجربه ی این مسائل ممکن است برای همه بوجود بیاید اما وقتی پای موجود دیگری در میان باشد باید خود را واقف به عادی بودن زندگی کنیم تا مشکلی پیش نیاید . در این میان توجه همسر نکته ی حائز اهمیتی است که می تواند راهی برای رهایی از احساس ترس و دلهره و افسردگی باشد .
