شیردهی به نوزاد یکی از مهمترین کارهای مادر پس از زایمان به شمار می رود. با توجه به این موضوع نیاز است تا به طور مفصل به این مقوله پرداخته شود. از آنجایی که تجربه در هر کاری حرف اول را می زند، به همین خاطر مادرانی که زایمان اول خود را تجربه کرده اند، بیشتر از خانم هایی که برای چندمین بار زایمان کرده اند، به نکات ریز و درشت در مورد شیر دهی نوزاد باید توجه داشته باشند. البته تجربه ثابت کرده که برخی از مادران حتی در زایمان های دوم و سوم خود نیز با مقوله پیچیده شیر دهی به نوزاد خود به طور علمی آشنایی ندارند.

شیردهی به نوزاد با توجه به اینکه بر روی رشد اعضای مختلف بدن نوزاد تاثیر گذار است، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد. معمولا شیر مادر در ماه های نخست تولد نوزاد غذای اصلی و در اصل تنها غذای مصرفی نوزاد بوده، بدین ترتیب در صورتی که در ماه های ابتدایی پس از زایمان به دفعات کافی و یا به مقدار مناسب به نوزاد شیر نرسد، ممکن است مشکلات بسیار بزرگ و غیر قابل جبرانی در آینده گریبانگیر نوزاد شود.

• علائم اولیه گرسنگی کدامند؟
• علائم ثانویه یا دیررس گرسنگی کدامند؟
• تعداد دفعات شیر دهی به نوزاد
• مدت زمان مناسب برای هر نوبت شیردهی
• علائم نوشیدن شیر به اندازه کافی توسط نوزاد کدامند؟
• رشد متوسط یا طبیعی نوزاد در ماه های اول تولد چگونه است؟

علائم اولیه گرسنگی و فرارسیدن زمان شیردهی به نوزاد کدامند؟

معمولا علائم و نشانه هایی وجود دارد که می توانند اگر با آنها آشنا باشیم، می توان به راحتی نوزاد را در موقع مناسب تغذیه کرد. آشنایی با این علائم کمک می کند تا نوزاد بیش از اندازه گرسنه نشود، این موضوع باعث می شود که در وزن گیری نوزاد هیچ گونه مشکلی به وجود نیاید. تشخیص زودهنگام گرسنگی نوزاد، می تواند از گریه بیش از حد نوزاد نیز جلوگیری کند. گریه زیاد ممکن است از وزن گیری نوزاد جلوگیری کرده و یا در کاهش وزن را نیز ممکن است به همراه داشته باشد. در ادامه برخی از مهمترین علائم اولیه گرسنگی نوزاد و ضرورت شیر دهی به نوزاد آشنا خواهیم شود.

• باز کردن دهان و چرخش سر به سمت صدای مادر
• مزه مزه کردن لباس یا ملحفه
• تکان دادن دست ها به صورت نامنظم
• بردن مچ دست ها به سمت دهان
• نق زدن

علائم ثانویه یا دیررس گرسنگی کدامند؟

در صورتی که علائم اولیه گرسنگی توسط نوزاد ایجاد شوند، اما مادر متوجه آنها نشود یا توجه کافی به نوزاد نداشته باشد، علائم ثانویه توسط وی ایجاد می شوند. بهتر است اجازه به وجود آمدن این علائم را به نوزاد نداده و در همان مراحل ابتدایی گرسنگی، شیردهی به نوزاد انجام شود. در ادامه برخی از مهمترین علائم ثانویه گرسنگی نوزاد آمده تا همه مادران با آنها آشنا شوند.

• در هم کشیدن ابرو و پیشانی
• باز کردن دهان و چرخش سر به طرفین و همچین خم کردن بازوها
• حرکت پاها شبیه به دوچرخه سواری
• بردن دست ها به سمت دهان در حالیکه مشت شده اند
• گریه کردن

تعداد دفعات شیردهی به نوزاد

یکی از سوالات اصلی مادران پس از زایمان، این است که در طول روز چند بار باید شیر دهی به نوزاد را انجام داد؟ عوامل مختلفی در پاسخ به این سوال دخیل بوده که البته می توان یک رنج خاص برای همه افراد معرفی کرد. تعداد دفعات شیردهی به نوزاد با توجه به سن نوزاد ممکن است تغییر کند. برای مثال در ماه اول تولد، ممکن است هر 2 الی 3 ساعت نوزاد نیاز به شیر داشته باشد. بدین ترتیب در طول روز 8 الی 12 بار شیر دهی به نوزاد باید انجام شود.

با افزایش سن نوزاد، تعداد دفعات شیر دهی به نوزاد کمتر می شوند. این کاهش به مرور ایجاد می شود به نحوی که در ماه ششم از تولد او، ممکن است 5 الی 6 بار شیردهی در طول روز کافی باشد. ماه های اول معده نوزاد کوچکتر بوده و این موضوع باعث می شود تا شیر کمتری در معده وی جای گرفته و زمان هضم این مقدار شیر بسیار کم بوده و چیزی حدود یک ساعت و نیم است.

مدت زمان مناسب برای هر نوبت شیردهی به نوزاد

مدت زمان شیردهی به نوزاد از دیگر مواردی است که مادران به آن توجه ویژه ای دارد. بیش از اندازه بودن یا کم بودن زمان شیر دهی به نوزاد می تواند مشکلاتی را برای نوزاد به وجود آورد. مدت زمانی که برای هر بار شیر دهی به نوزاد می توان تعیین کرد، چیزی بین 10 الی 15 دقیقه است. در این مدت بهتر است با لمس سر نوزاد او را تحریک کرده تا بهتر شیر بخورد. شیر مادر می تواند بهترین تغذیه برای نوزاد به شمار برود، زیرا کیفیت بسیار بالایی داشته و می تواند به تامین ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن نوزاد کمک کند.

علائم نوشیدن شیر به اندازه کافی توسط نوزاد کدامند؟

• وزن گیری مناسب نوزاد
• تعداد دفعات مدفوع بیش از دو مرتبه
• شادابی و خوش اخلاقی بعد از نوشیدن شیر
• احساس سبک شدن سینه ها پس از شیردهی به نوزاد

رشد متوسط یا طبیعی نوزاد در ماه های اول تولد و رابطه آن با شیردهی به نوزاد چگونه است؟

چنانچه رشد نوزاد در ماه های ابتدایی مناسب باشد، می توان به این نتیجه رسید که شیردهی به نوزاد هم از نظر تعداد دفعات و هم از نظر مقدار کافی بوده است. در سه ماه اول نوزاد به طور معمول باید در هر 24 ساعت 25 الی 30 گرم وزن اضافه کند. این مقدار در سه ماه دوم به 20 الی 25 گرم در روز می رسد. در سه ماه سوم نیز در هر 24 ساعت 10 الی 20 گرم اضافه شدن وزن می تواند نشانه ای برای شیر دهی به نوزاد با مقدار مناسب باشد.

کلام آخر

شیردهی به نوزاد باید به صورت اصولی انجام شود تا نوزاد به خوبی سیر شود و رشد کافی نیز داشته باشد. رشد مناسب نوزاد در ماه های اول بسیار مهم بوده و این موضوع باعث می شود تا نیاز باشد شیردهی به نوزاد با دقت و حساسیت بیشتری انجام شود. شیردهی به نوزاد باید با رعایت فاصله زمانی مناسب و در مدت 10 الی 15 دقیقه انجام شود.