بسیاری از کودکان در هنگام خواب دچار بیقراری می شوند . این اختلالات و بی قراریها شامل مشکلات تنفسی ، خروپف ، تب و سرفه ، وحشت ، پریدن از خواب و ناله های شبانه هستند . در ادامه این مقاله نی نی ناش تکان خوردن نوزاد در خواب و اختلالات خواب نوزاد را مورد بررسی قرار داده و به بررسی دلایل این اختلالات می پردازیم .
علت بی قراری های نوزادان در خواب
طبق تحقیقات صورت گرفته پسران بیشتر از دختران دچار اختلال در خواب می شوند . یکی از علل رایج در وجود اختلالات در خواب عفونت گوش در نوزادان است . گفته می شود فرزند اول خانواده بودن نیز می تواند در ایجاد اختلالات خواب در نوزادان موثر باشد . حدود ده درصد از نوزادان خواب خوب و ریشه داری دارند . بقیه خصوصا پسران دچار اختلالات و بی قراریهای خواب خواهند شد .
علائم بروز اختلال در خواب
اختلالات خواب علائم و نشانه هایی دارد که مهمترین آنها عبارتند از :
- عرق کردن در حین خواب
- خر و پف حین خواب
- سرفه در خواب
- نفس کشیدن در خواب با دهان
- وحشت و گیج شدن حین پریدن از خواب شبانه
- راه رفتن در خواب
گریه کردن نوزاد در خواب
یکی از راههای برقراری ارتباط بین نوزاد با والدین گریه است . آنها نیازهای خود را با گریه ابراز می کنند مثلا گرسنگی ، خواب ، درد و غیره . با گریه ی نوزاد پدر و مادر دچار استرس می شوند و با ترشح هورمون استرس فشارخون و تپش قلب را افزایش داده و موجب کشش عضلات می شود در نتیجه سعی در برطرف کردن گریه خواهند کرد . به دلیل ناشناخته ای پسرها بیشتر از دخترها گریه می کنند. یکی دیگر از راههای برقراری ارتباط شناخت خلق و خو در نوزاد است . در زیر به معرفی انواع خلق و خو در نوزادان می پردازیم .
بیشتر بخوانید : خواب نوزاد چند ساعت است
زود تحریک شونده
این دسته به علت نامشخصی گریه می کنند . کارهایی که باید برای آنها انجام شود این است که محیط آرام باشد . به خستگی آنها توجه شود . سعی کنید بیشتر در خانه باشید .
حساس
این دسته به اکثر موارد حساسیت نشان می دهند و با هر گونه محرک مانند بو ، صدا و کسانیکه به آنها نزدیک می شوند واکنش نشان می دهند . حتی موقع تعویض لباس ، بردن به حمام و … گریه می کنند . علائم این دسته از بچه ها عبارتند از تغییر وضعیت فوری از حالتی به حالت دیگر ، پریدن از جای خود . این کودکان را با ایجاد آرامش ، آرام صحبت کردن و خودداری از انجام کارهایی که آنها را اذیت می کند حمایت کنید .
فعال
این دسته از کودکان نیازمند توجه بیشتری هستند . در طول روز بیشتر از بقیه بیدار هستند پس باید به برقراری ارتباط با آنها اهمیت بیشتری قائل شد .
تکان خوردن طبیعی نوزاد در خواب
نوزادان از بدو تولد چه در هنگام خواب و چه در هنگام بیداری تکان می خورند . پدر و مادر فقط حرکات کوچکی را می بینند که در حد چند ثانیه است . این حرکات هر چند که کوتاه هستند اما ممکن است به طور مکرر تکرار شوند . نوزادان همچنین در مقابل در آغوش گرفتن و صدا زدن و … عکس العمل نشان داده و تکان می خورند . دلایل طبیعی که برای تکان خوردن نوزاد وجود دارد شامل موارد زیر است :
سیستم عصبی نابالغ
در نوزادان تازه متولد شده هنوز سیستم مغز و مسیرهایی که پیامهای مغز را به قسمتهای مختلف بدن منتقل می کنند تکامل نیافته اند . به همین دلیل حرکات آنها سریع به نظر می رسد . با رشد نوزاد سیستم عصبی هم تکامل می یابد .
حرکات طبیعی نوزاد در طول خواب
تحقیقات نشان می دهند که تکانهای نوزاد می توانند نشانه ای از رشد آنان باشد . این انقباضات می توانند با رشد حسی و حرکتی نوزاد در ارتباط باشد .
کافئین بیش از حد در شیر مادر
همه ی خوراکیهایی که مادر مصرف می کند وارد شیر می شود و به بدن نوزاد نیز می رسد . با مصرف کافئین موجود در چای و قهوه ، این ماده وارد شیر مادر می شود و باعث تحریک پذیری کودک می شود و خوابش را تحت تاثیر قرار می دهد و همین باعث لرزش در خواب می شود .
افت قند خون
وقتی قند خون نوزاد پائین می آید ، شروع به لرزش می کند حتی هنگام بیداری .
کمبود ویتامین ها
وقتی سطح ویتامینها در بدن نوزاد پایین می آید عضلات شروع به فعالیت می کنند . به نظر می رسد نوزاد در حال تکان خوردن است .
ترک دارو
مادرانی که از داروهای آرامبخش و یا مواد مخدر در دوران بارداری استفاده می کنند نوزادشان بعد از تولد دچار لرزش و انقباض می شوند .
مورو رفلکس
وقتی نوزاد به طور یکدفعه دچار هیجان می شود مثلا صدای بلند می شنود به نظر می رسد تمام بدنش سفت شده سپس دست و پا صاف شده دوباره دستها باز می شوند . سپس دست و پاها را به سمت عقب می کشد . این نوع رفلکس به رفلکس مبهوت نیز شهرت دارد که در چند ثانیه طول می کشد .
بیشتر بخوانید : خندیدن نوزاد در خواب
سایر دلایل تکان خوردن نوزاد در خواب
عوامل دیگری هم هستند که در تکان خوردن نوزاد در هنگام خواب نقش دارند .
دندان درآوردن
از سه ماهگی تا یکسالگی کودک شروع به درآوردن دندان می کند که دردناک است و ممکن است نوزاد را از خواب بیدار کند .
وجود سر و صدا در محیط
نوزاد چه در خواب و یا حاتی بیداری از خواب سبکی بهره مند خواهند بود . به همین دلیل به صداهایی که در خانه و بیرون از خانه شنیده شود واکنش نشان می دهد .
احساس ترس و ناامنی
نوزاد تازه متولد شده درهمه حال احساس ترس دارند و برای غلبه بر ترس خود به پدر و مادر خود احتیاج دارند . در نتیجه اگر به خاطر ترس از خواب بیدار شدند پدر و مادر سعی کنند با در آغوش گرفتن آنها را آرام کنند .
دمای اتاق
اگر دمای اتاقی که نوزاد در آن می خوابد سرد یا گرم باشد نوزاد واکنش نشان داده و از خواب بیدار می شود .
قطع تنفس در خواب
به طور کلی نوزاد آرام نفس می کشد و ممکن است حتی چند ثانیه نیز نفس نکشد . این موضوع برای نوزادان زیر شش ماه طبیعی است و جای نگرانی وجود ندارد . در این حالت نوزاد با سرفه کردن و تکان خوردن از خواب بیدار می شود .
گرسنگی نوزاد
نوزاد معمولا هر سه یا چهار ساعت یکبار گرسنه خواهد شد . این در خواب و بیداری تفاوتی ندارد . در هر صورت باید تغذیه کند تا احساس سیری به او دست بدهد . پس یکی از دلایل بیدار شدن از خواب می تواند گرسنگی باشد .
عفونت گوش
اگر نوزاد دچار عفونت گوش شده باشد در هنگام خواب چون فشار بیشتری روی گوشها وجود دارد باعث می شود از خواب بیدار شده و بیقراری کند برای رفع این مشکل حتما به پزشک مراجعه کنید خصوصا اگر نوزاد به گوش خود دست می زند .
تعریق زیاد
اگر دمای اتاق بالا باشد نوزاد عرق کرده و این باعث می شود اگر خواب باشد بیدار شود اما اگر تعریق بیش از حد باشد حتی بدون در نظر گرفتن دما ، می تواند یک مشکل وجود بیماریهای قلبی مادرزادی باشد .
سرماخوردگی
خرخرکردن در خواب غیر طبیعی نیست اما اگر ادامه پیدا کند و با سرفه کردن نوزاد را از خواب بیدار کند می تواند نشانه ی بسته شدن مجرای تنفسی باشد که حتما باید به پزشک مراجعه کنید .
پرش نوزاد در خواب و بیماریها
پرش نوزاد در خواب ممکن است نشانه ی وجود بیماری باشد . این بیماریها شامل اسپاسم عضلانی و یا صرع و غیره است . در صورتیکه پرشها در خواب زیاد باشند ممکن است نوزاد دچار تشنج شده اما این تشنج ها در حد چند ثانیه باشند . به هر حال تشخیص زودهنگام بیماری می تواند کمک زیادی به بهبودی آن بکند . پزشک با بررسی های خود و در خواست نوار مغز بیماری را تحت کنترل خود قرار می دهد .
روشهایی برای بهبود خواب نوزادان
برای بهبود کیفیت خواب نوزادان بهتر است با در آغوش گرفتن او قبل از خواب به او آرامش بدهید و تا زمانیکه به خواب عمیق فرو نرفته او را به رختخواب نبرید . بهتر است یک برنامه ی خواب منظم برای او در نظر بگیرید تا مسائلی مانند گرسنگی ، گرما و غیره خواب نوزاد را تحت تاثیر قرار ندهد .
سخن آخر
تکان خوردن نوزاد در خواب کاملا طبیعیست و نباید نگران بود اما اگر تکان خوردن بیش از حد طبیعی باشد باید حتما به پزشک مراجعه کرد .
