در دوران بارداری به علت ضعف سیستم ایمنی بدن مادر احتمال ابتلا به انواع عفونتها بسیار بالا است . این عفونتها هم برای مادر و هم برای جنین بسیار مضر هستند . از آنجا که مصرف داروها در دوران بارداری می تواند خطرساز باشد لذا باید فقط با تجویز پزشک از آنتی بیوتیک استفاده کرد .
انواع عفونتهای دوران بارداری
عفونتهای دوران بارداری شایع هستند شامل موارد زیر می شوند :
باکتری گونوره و کلامیدیا
گونوره باکتری ای هست که از نایسریا گونوره آ تولید می شود و کلامیدیا توسط کلامیدیاتراکوماتیس تولید می شود . اگر در درمان این عفونتها کوتاهی شود عفونت رحمی ، پنومی و بیماری منتشره نوزاد رخ خواهد داد که بسیار خطرناک هستند . به احتمال زیاد کسانیکه به عفونت گونوره آ مبتلا شده اند به کلامیدیا نیز به طور همزمان مبتلا شوند . برای پیشگیری از این عفونتها زنان باید غربالگریها را انجام دهند . برای درمان این بیماریها با تجویز پزشک سفکسیم و آزیترومایسین را می توان مصرف کرد .
تب خال تناسلی
تب خال تناسلی توسط ویروس هرپس سیمیلکس ایجاد می شود . اگر مادر به این ویروس آلوده باشد َنوزاد هنگام زایمان و عبور از کانال زایمان به این ویروس آلوده می شود . لذا برای جلوگیری از این اتفاق سزارین پیشنهاد می شود . برای درمان آن پزشک آسیکلوویر را تجویز خواهد کرد .
عفونتهای مجاری ادرار
این عفونتها با و بدون علامت هستند . معمولا عفونت مثانه همراه با تکرر ادرار ، هماچوری یا همان وجود خون در ادرار است . در پیلونفریت علائمی مانند تب ، تهوع ، استفراغ وجود دارد . غربالگری در دوران بارداری اهمیت فراوانی دارد خصوصا از لحاظ انواع عفونتها . برای درمان چنین عفونتهایی پزشک به احتمال زیاد سفالکسین را تجویز خواهد کرد که بعد از تکمیل دوره ی درمان باید کشت ادرار انجام شود .
عفونت استرپتوکوک گروه بی
این عفونت معمولا بدون علامت است و وارد مایع آمنیوتیک شده و جنین را آلوده می کند . همچنین ممکن است هنگام زایمان جنین با عبور از کانال زایمان آلوده شود . معمولا پنی سیلین با تجویز و تشخیص پزشک برای درمان آن استفاده می شود .
توکسوپلاسموز
این نوع عفونت بدون علامت است و عامل آن پارازیتی به نام توکسوپلاسموزگوندی است . از طریق جفت به جنین منتقل می شود و باعث عقب افتادگی ذهنی نوزاد و ناهنجاریهای دیگر است . این عفونت از طریق تماس با حیوانات و غذاهای آلوده ایجاد می شود . در صورت تشخیص پزشک داروهایی مانند آزیترومایسین تجویز خواهد شد .
بیشتر بخوانید : عفونت واژن در بارداری
عفونتهای واژن در بارداری
با تغییراتی که در دوران بارداری در بدن مادر رخ می دهد ممکن است بدن در برابر بیماریها و عفونتها مقاومت چندانی نداشته باشد اما با شناسایی و کنترل آنها به راحتی می توان از خطرات احتمالی آنها پیشگیری کرد . به طور کلی بیشتر عفونتها در ناحیه ی واژن بوده و از این ناحیه ضرر بیشتری به جنین زده خواهد شد . علاوه بر عفونتهایی که در بالا گفته شد موارد زیر هم از جمله مواردی هستند که بسیار شایع اند .
عفونت مخمر واژن
این نوع عفونت از قارچی به نام کاندیدا پدید می آید و علت آن تغییرات بدن مادر مانند کاهش ایمنی ، افزایش گلیکوژن و استروژن است . علایم این عفونت خارش ، سوزش ، ترشحات سفید رنگ و غلیظ ، بوی نامطبوع است . این عفونتها با درمانهای ابتدایی برطرف خواهند شد اما در دوران بارداری حتما باید تحت نظر پزشک از داروها استفاده شود .
عفونت باکتریایی
این نوع عفونت با خارش و سوزش و بوی نامطبوع مشخص می شود و به راحتی درمان خواهد شد .
عفونت رحم
عفونت رحم به دلیل درمان نشدن عفونتهای اولیه است که گاهی با آنتی بیوتیک درمان می شود و گاهی هم آنقدر شدید است که باید در بیمارستان بستری شد .
شایعترین عفونت در دوران بارداری
در دوران بارداری شایعترین عفونت ، عفونت ادراری است . دلیل آن نیز تغییر در سطح هورمونها می باشد که همین باعث عفونت در این ناحیه می شود . البته دلایل زیادی می تواند برعفونت ادراری موثر باشد .
دلایل عفونت ادراری در بارداری
در دوران بارداری با تغئیر سطح هورمونها قند پروتئین بیشتری در بدن مادر وجود دارد همین باعث عفونت ادرار می شود . همچنین رحم در حال رشد فشار زیادی به مثانه می آورد در نتیجه مثانه نمی تواند اضافه ادرار را دفع کند همین باعث عفونت خواهد شد . ریفلاکس وزیکوورترال یکی از دلایل عفونت ادرار است که باعث می شود اسید معده به کلیه ها برگردد . باکتریهای حاصل از مدفوع ، فعالیت جنسی و استرپتوکوک گروه بی از دیگر علل ایجاد عفونت ادراری است .
عوارض عفونت ادراری در بارداری
عوارض عفونت ادراری شامل موارد زیر است:
زایمان زودرس ، عفونت شدید ، کم خونی و عفونتهای طولانی مدت . برای درمان این نوع عفونت پزشک آنتی بیوتیک تجویز می کند . یکی از درمانهای خانگی عفونت ادراری نوشیدن زیاد آب است تا بدن هیدراته نگه داشته شود و عفونت از بین برود . خوردن ویتامین سی هم می تواند از عفونت جلوگیری کند.
بیشتر بخوانید : بیماری های دوران بارداری
خطرات احتمالی ویروس و عفونت بر جنین
انواع عفونتها می توانند اثرات زیادی بر جنین داشته باشند .
- عفونت باکتریایی : زایمان زودرس
- ویروس هپاتیت ، تبخال ، اچ آی وی و سیفلیس :انتقال به نوزاد
- سوزاک : عفونت چشم و کوری نوزاد ، زایمان زودرس .
- کامیدیا : عفونت چشم و ذات الریه .
- زیکا ، استرپتوکوک بی ، لیستریا : سقط و ناهنجاری
راههای پیشگیری از ابتلا به عفونت
همانطور که گفتیم در دوران بارداری بدن مادر ضعیف شده و احتمال ابتلا به انواع بیماریها و عفونتها بیشتر می شود . از این رو با اهمیت دادن به مراقبتهای دوران بارداری و تحت نظر پزشک بودن تا حد زیادی می توان از ابتلا به آنها جلوگیری کرد . با انجام آزمایشهای مختلف می توان از وجود بیماریهای پنخهان و عفونتهایی که بدون علامت هستند آگاه شد . بعضی موارد هستند که باید به صورت فردی انجام داد مثلا شستن دستها ، پرهیز از مواد غذایی آلوده ، شستن و ضدعفونی کردن مواد غذایی و همچنین تمیز بودن وسایل قابل استفاده .
عفونتهای خطرناک در دوران بارداری
از عفونتهایی که در دوران بارداری بسیار خطرناک هستند و این خطرات متوجه مادر و جنین خواهند شد عبارتند از :
- سفلیس
- هپاتیت بی
- هپاتیت سی
- سرخجه
- آبله مرغان
- ایدز
- تبخال تناسلی
- توکسوپلاسموز
- سیتومگالوویروس
علت عفونت در دوران بارداری
در دوران بارداری به دلیل اینکه بدن مادر جنین را قبول کند سیستم ایمنی پائین می آید در این زمان باکتریها به راحتی می توانند رشد کنند و تکثیر شوند .
تاثیر عفونت بارداری بر جنین
تشخیص اینکه آیا عفونت در بارداری بر رشد جنین تاثیر گذاشته یا نه بر عهده ی پزشک است اما یبسیاری از انواع عفونتها می توانند بر رشد جنین تاثیر بگذارند . تاثیر عفونتها بر جنین به سه دسته تقسیم می شود .
- اول اینکه عفونت مادر باعث می شود بدن مادر نتواند به رشد جنین کمک کند . اگر مادر نیاز به مصرف دارو پیدا کند ممکن است داروها بر جنین تاثیر منفی داشته باشند و آسیبهای زیادی به همراه داشته باشند .
- دوم اینکه عفونت بارداری سبب ایجاد ناهنجاریهایی در هنگام تولد نوزاد شود و به کودک آسیبهای جدی برساند .
- سوم سقط جنین یا زایمان زودرس از عوارض عفونت بارداری است .
پیشگیری از عفونت واژن در دوران بارداری
راههایی برای پیشگیری از عفونت بارداری وجود دارد که می توانند از عفونت واژن هم جلوگیری کنند .
- شستن دست ها به طور مرتب
- عدم تماس با حیوانات و فضولات گربه
- عدم سفر به مناطقی که عفونت مسری در آنها شیوع دارد .
- تزریق واکسن آنفولانزا
- انجام آزمایشات برای بررسی بیماریهای مقاربتی
سخن آخر
دوران بارداری می تواند دورانی خاطره انگیز برای یک مادر باشد اگر به تمام جنبه های آن اهمیت داد و با انجام مراقبتهای قبل ، حین و بعد از آن از خود و جنین مراقبت کرد . رعایت بهداشت فردی و اجتماعی و همچنین تغذیه ی سالم می تواند مادر را یاری دهد تا بارداری خویش را به همراه سلامتی به پایان رساند .
