دندان نوزاد مثل ختنه نوزادان و التهاب آت تناسلی و وزن و سکسه نوزاد، از جمله موضوعات شایعی است که والدین برای یافتن راهکار های درمانی و پیشگیرانه، به متخصص کودکان مراجعه می کنند. زمان رویش اولین دندان نوزاد و علت زود درآمدن دندان کودکان، علائم دندان در آوردن نوزاد و درد دندان کودک و مراقبت های پیشگیرانه، از جمله عناوینی است که در این گفتار برای مشتاقان نی نی ناش مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

اگر شما مخاطب گرامی، نظر و دیدگاهی درباره زمان رویش اولین دندان نوزاد و علائم و اصول مراقبتی دارید یا تجربه مواجهه با این اختلالات در بهداشت کودکان داشتید، مراتب را از طریق بخش کامنت در انتهای گفتار به اشتراک بگذارید.

با ما همراه باشید.

80 درصد کودکان 5 تا 6 سال ایرانی، 5 دندان پوسیده دارند. هزینه های بهداشت دهان و دندان در ایران به نسبت درآمد خانوارها بالا است و همین مساله سبب شده تا آینده بهداشت دهان و دندان در ایران با چالش جدی روبرو شود. بهداشت دهان و دندان را با رفتارهای مراقبتی از کودکی می توان دنبال کرد تا اقتصاد خانوار و جامعه کمتر لطمه ببیند. به دلیل عفونت های دندانی، دندان نوزاد بایستی هر 6 ماه یک بار توسط پزشک متخصص معاینه شود.

برخی از باور های نادرست منجر به تشدید عفونت های دهان و دندان در نوزادان می  شود. مبارزه با پورسیدگی دندان در کودکان بایستی از شیرخوراگی در دستور کار والدین قرار بگیرد و سال ها نیز ادامه یابد.

مهم ترین علائم رویش دندان در نوزاد

• علائم رویش دندان در نوزدان، طیف مختلفی را تشکیل می دهد و در بین همه کودکان، یکسان نیست.
• علائم دندان درآوردن کودکان، طولانی نیست. حدود 72 ساعت تا نهایت 7 روز پیش از نیش زدن دندان، آغاز می گردد و به محض مشاهده سفیدی دندان روی لثه نوزاد، علائم دندان درآوردن در نوزادان از بین می رود.
• اگر علائم رویش دندان در کودک شما خیلی شدید بود و با التهاباتی همراه شد، بایستی به متخصص اطفال مراجعه کنید و ارتباطی به دندان پزشک اطفال ندارد.
• یکی از علائم رویش دندان در کودکان، لثه های متورم شده است. همچنین اگر لثه، ملتهب و نازک شود، شاهد علائم دندان درآوردن هستیم که بعضا با درد مقطعی همراه می شود.
• اگر کودک به شدت گریه کرده و بی قرار است، یکی از علائم دندان درآمدن را دارد.
• اگر کودک شما با تب خفیف زیر سی و هشت درجه سانتی گراد مواجه است، احتمالا از علائم رویش دندان در نوزاد است.
• اگر کودک شما تمایل زیادی دارد که اجسام را در دهان خود فرو بوده و تمایل به جویدن چیزهای سخت دارد، از علائم دندان درامد است.
• اگر آبریزش بینی کودک شما زیاد است و بعضا منجر به جوش صورت می شود، از علائم دندان درآمدن در نوزادان است.
• سرفه های ممتد نیز در برخی موارد گزارش شده است که از علائم رویش دندان در نوزادان است.
• اگر نوزاد شما تمایل زیادی دارد که گوش افرادی که وی را در آغوش می گیرند، بگیرد، از علائم رویش دندان می تواند باشد. اگر چه شرط لازم یا شرط کافی برای فهم علائم رویش دندان نوزاد محسوب نمی شود.
• اگر نوزاد شما، در طول روز، به دفعات دستان خود را داخل دهان می برد، از علائم رویش دندان است.
• اگر شاهد تغییر شکلی در خوابیدن یا غذا خوردن نوزاد هستید، احتمالا علائم رویش دندان دارد.

هیچ یک از علائم رویش دندان که در بالا گفتیم، در کودکان متفاوت بوده و اصلا نشانه ای از بیماری یا اختلالات فیزیولوژی و گوارشی نیست. مشاهده برخی از علائم و تشدید آن ها، میتواند هشدار دهنده باشد که مراجعه به پزشک متخصص اطفال توصیه می شود.

آنچه در رویش دندان نوزاد طبیعی نیست

علاوه بر مواردی که در بالا به آن اشاره شد، علائمی هم هستند که در زمان رویش دندان نوزاد، در صورتی که بروز کنند، اصلا طبیعی نیست. اگر کودک شما در زمان رویش دندان، اسهال شدید دارد، استفراغ داشته و با تب شدید همراه است که مجبورید به بیمارستان مراجعه کنید یا سرفه های شدید و احتقان دارد، این ها موضوعات هشدار دهنده ای است که باید فورا با پزشک معالج کودک که پرونده وی را در اختیار دارد، مشاوره کنید.

بعضا موارد ذکر شده در بالا، از  عارضه  جدی مثل عفونت ویروسی در نوزاد خبر می دهد. اگر چه قطعیتی ندارد و نیاز به معاینه کودک توسط پزشک متخصص اطفال دارد. پس هر علائمی، الزاما ربطی به رویش دندان ندارد.  اگر رویش دندان کودک  شما با چرک و خون ریزی همراه شد، بایستی سریعا مراتب به اطلاع پزشک وی برسد.

علت تاخیر در دندان درآوردن کودکان

یکی از سوالات رایج و شایع والدین درباره دلایل دیر دندان درآوردن نوزادان است. بعضا نوزاد تا 6 ماه پس از تولد، دندان ندارد. توجه داشته باشید که طبق گزارش  های پزشکی ، یک نوزاد سالم  بایستی تا سن 13 ماهگی، حداقل 1 دندان سالم داشته باشد. اگر کودک شما تا سن سیزده ماهگی، حداقل 1 دندان سالم ندارد، با چالشی به نام تاخیر در رشد دندان مواجه هستیم.

با این حال، این تاخیر، دال بر وجود بیماری ویروسی یا غیر ویروسی در کودک ندارد. برای فهم دلایل، بایستی بررسی ها و معاینه هایی صورت بگیرد. اما هستند دلایلی که سبب تاخیر در رشد دندان درآوردن کودک می شود.

برخی از این عوامل، مسائل ژنتیکی و ارثی هستند. مهم ترین و اصلی ترین دلیل تاخیر در رشد دندان نوزاد، مسائل ارثی است. اگر خواهر و برادر یا اقوام درجه یک شمانیز با چنین مشکلی روبرو شدند، احتمالا این مساله برای کودک شما طبیعی است. اما اگر دندان  سایر اعضای خانواده در سن طبیعی رشد کرده باشد، لازم است سایر عوامل برای یافتن دلایل تاخیر در رشد دندان نوزاد مورد واکاوی قرار بگیرد.

یکی از دلایل تاخیر در رشد دندان نوزاد، مسائل مربوط به کم کاری تیروئید است. برخی از کودکان به صورت مادرزادی، کم کاری تیروئید دارند. منجر به تاخیر در رشد دندان شده و بعضا شاهد تاخیر در شروع به گفتار، تاخیر در ایستادن و وزن بیش تر به نسبت هم سن و سال های خود دارد.

در موارد بالا بایستی به متخصص اطفال مراجعه شود تا پس از معاینه کامل، اقدامات تجویز شده در دستور کار قرار بگیرد.

از دیگر عوامل تاخیر در رویش دندان نوزاد، سوء تغذیه است. ترکیبات معدنی مثل فسفر و ویتامین هایی مثل ویتامین D-A.C از مهم ترین عوامل بنیادین برای تسهیل و تسریع در رشد دندان نوزاد محسوب می شود که باید به آن توجه داشت. اگر کودک شما دچار سوء تغذیه باشد ، بدنش قادر به تامین مواد ضروری  نبوده و به احتمال زیاد، رشد دندان با تاخیر روبرو می شود. پس به تغذیه کودکان باید اهمیت داد. لذا، یکی از روش های بهداشت دهان و دندان، توجه به تغذیه کودک و مادر است.

این موارد را برای دندان نوزاد جدی بگیریم

• از تجویزهای اینترنتی برای مراقبت های پیشگیرانه از درد دندان کودک خود پرهیز کنید.
• روش های طب سنتی برای جلوگیری از دندان درد یا تسریع و تسهیل رویش دندان نوزاد، نباید بدون تجویز پزشک متخصص اطفال در دستور کار والدین قرار بگیرد.
• رویش دندان نوزاد ، بخشی از مراحل رشد است. باید برای این مرحله آماده بود.
• نخستین دندان نوازدان بین 4 تا 7 ماهی شروع به رشد می کند.
• تب و بی قراری شبانه و درد، معمولا بخشی از مراحل رشد دندان نوزاد است.
• دیر یا زود درآمدن دندان در کودکان، به مسائل ژنتیکی و وراثت نیز مرتبط است.
• سری کامل دندان کودکان معمولا تا سن 3 سالگی ایجاد می شود که دندان شیری گفته می شود.
• دندان های شیری کودکان پسر و دختر، نیاز به مراقبت های پیشگیری دارد.
• اصول مسواک زدن باید از 2 سالگی با کودکان تمرین شود.
• طبق گفته های متخصصان جراحی لثه و ایمپلنت ، امکان انتقال پوسیدگی از دهان والدین به کودکان به دلیل بوسیدن و انتقال میکروب ها وجود دارد. پوسیدگی دندان کودک به دلیل از بین رفتن بافت سخت دندان بر اثر ترشح اسیدهایی است که توسط میکروب ایجاد می شود.
• اگر کودک شما زیر سن شش سالگی، دندان پوسیده یا ترمیم شده داشته باشد، یعنی دچار پوسیدگی زودرس شده است.
• باقی ماندن شیر مادر در دهان نوزاد و نگه داشتن بطری شیشه شیر در طول شب در دهان نوازد برای بیدار نشدن از خواب، سبب پوسیدگی زود رس دندان نوزاد می شود.
• همان طور که در ابتدای گفتار عنوان شد، تغذیه مادر و کودک، تاثیر زیادی در بهداشت دهان و دندان کودک دارد.

مخاطب گرامی

سوالات و دیدگاه های خود را درباره بهداشت دهان و دندان کودکان و علائم تاخیر در رشد دندان کودک از طریق بخش کامنت به اشتراک بگذارید. لینک این جستار را از طریق  کانال های و گروه هایی که در شبکه های اجتماعی دارید، به اطلاع والدین برسانید.