جلوگیری از حاملگی چه قبل از رابطه جنسی و چه پس از رابطه جنسی ، موضوعی است که باید درباره آن اطلاعات درست و کافی در اختیار داشت. پیشگیری از بارداری اورژانسی، پیشگیری از بارداری طبیعی، پیشگیری از بارداری ناخواسته، پیشگیری از بارداری با قرص ال دی و پیشگیری از بارداری در دوران شیردهی از موضوعاتی است که بانوان درباره آن پرسش هایی را با متخصصان زنان و زایمان مطرح می کنند. تاثیر جلوگیری از بارداری بر ناباروری، نگرانی هایی که در بارداری ناخواسته وجود دارد و هم چنین مسائل مربوط به استرس بارداری و روش های کاهش استرس و آنچه درباره سقط جنین نازایی وجود دارد، از جمله مواردی است که در این گفتار به آن اشاره شده  است.

اگر شما مخاطب گرامی، درباره پیشگیری از بارداری؛ روش های سقط جنین و داروهای مربوطه و تاثیراتش، دیدگاهی دارید، مراتب را از طریق بخش کامنت در انتهای گفتار به اشتراک بگذارید.

با ما همراه باشید.

بهترین راه جلوگیری از حاملگی چیست؟

طبق گفته برخی از متخصصان زنان و زایمان، بهترین روش جلوگیری از حاملگی، استفاده از قرص های ضد حاملگی ترکیبی است که البته نباید در مصرف آن، زیاده روی کرد. چرا که قرص های ضد حاملگی، عواضی را به همراه دارد که سلامتی بانوان را به خطر می  اندارد.

استفاده از قرص های ضد حاملگی، برای بانوانی که با دیابت و فشار خون شدید (HIGH BLOOD PRESURE) و هم چنین چربی بالا مبتلا هستند، توصیه نمی شود. اگر دیابت دارید و قصد دارید از قرص های ضد حاملگی استفاده کنید، حتما با پزشک  معالج  خود مشورت کرده و از درمان های اینترنتی  و خود درمانی پرهیز کنید.

اگر خانمی به فشار خون بالا مبتلا باشد بهتر است برای پیشگیری از بارداری از دیگر راه ها استفاده  کند چرا که مصرف قرص های پیشگیری، عوارضی زیادی را به همراه داشته  که حتی خطر سقط جنین و نازایی را نیز افزایش می دهد و این یعنی سلامتی مادر و جنین و حتی کودکی که بعدا متولد می شود تهدید خواهد شد.

اگر شما بانویی جوان هستید و بیماری زمینه ای مزمن هم ندارید، می  توانید از قرص های ضد حاملگی استفاده کنید. برای این گونه از بانوان، قرص های ضد حاملگی عوارض کم تری نسبت به دیگر راه های جلوگیری از حاملگی دارد.

توجه داشته باشید که اگر روش های پیشگیری به درستی انجام نشود، ناباروری و نازایی از  جمله عوارضش می شود. البته پیشرفت های پزشکی سبب شده تا حتی  بانوانی که با اختلالات هورمونی مواجه هستند و نازا هستند، درمان شده و باردار شوند. بنابراین دلایل علمی قطعی مبنی بر این که راه های پیشگیری از بارداری موجب ناباروری می شوند، در دسترس نیست.

به هر حال باید توجه کرد که هر راه پیشگیری، عوارض خاص خود را دارد. اگر خانمی هنوز حامله نشده است یا بانوانی که در هنگام پرید، خون ریزی زیادی دارند با درد شدیدی در زایمان دارند، بهتر است از روش پیشگیری درون رحم یا IUD استفاده  نکنند.

توجه داشته باشید که برای جلوگیری از بارداری ناخواسته بایستی دوره تخمک گذاری یعنی زمانی که ترشح واژن بیش از دیگر روزها است، در نظر گرفته شود. لذا با دقت در رابطه جنسی در دوران تخمک گذاری، بایستی به صورت طبیعی نسبت به پیشگیری از بارداری اقدام کرد.

روش های پیشگیری از بارداری کدامند؟

روش های پیشگیری از بارداری در دسته بندی های زیر قرار می گیرد که به طور خلاصه به  این شرح است:

• روش امتناع دوره ای: توجه کنید که تخمک انسان تا 1 روز پس از تخمک گذاری، قابلیت لقاح داشته و اسپرم تا چهل و هشت ساعت پس از نزدیکی قابلیت باروری دارد.
• روش بازدارنده مکانیکی: این روش با کاندوم مردانه و کاندوم زنانه و کاندوم دیافراگم صورت می گیرد. کاندوم مردانه و کاندوم زنانه، صرفا برای پیشگیری از بارداری نیست. احتمال ابتلا به بیماری های جنسی و زگیل تناسلی و ویروس HPV را کاهش می دهد. دیافراگم که ظرف فنجانی کم عمق است، حالت ارتجاعی داشته و لبه آن در واژن قرار می گیرد و می تواند در جلوگیری از حاملگی موثر باشد. دیافراگرام را 4 ساعت پیش از دخول کار گذاشته شود و هشت ساعت پس از آخرین انزال برداشته شود.
• روش اسپرم کش ها: این روش علاوه بر اینکه احتمال ابتلا به بیماری های جنسی را کاهش داده وخاصیت میکروب کشی هم دارد.
• روش داروهای خوراکی : OCP ها معمولا ترکیبی از پروژسترون و استروژن هستند و البته عوارضی هم دارند. افرادی که سیگاری هستند و بالای 35 سال هستند و سابقه بیماری قلبی دارند، از این داروها استفاده نکنند. بیماری فعال کبد و خون ریزی های غیر طبیعی رحمی نیز از جمله بیماری هایی است که مبتلایانش نباید از داروهای خوراکی پیشگیری از بارداری استفاده کنند.
• روش IUD: برای حاملگی های داخل رحمی، اثر پیشگیری با روش آی یو دی بیش تر است.
• روش عقیم سازی: از روش های پیشگیری از  حاملگی، وازکتومی است. عقیم سازی مردان است و دائمی است. البته وازکتومی، احتمال ابتلای آقایان به سرطان بیضه و سرطان پروستات را افزایش نخواهد داد. البته عقیم سازی زنان به نسبت وازکتومی، خطرات بیشتری دارد.
• روش قرص های لوونرژسترول: اگر از این قرص برای پیشگیری از حاملگی استفاده می کنید، بایستی ظرف 3 روز بعد از نزدیکی استفاده شود که بیش از این مدت، اثربخشی را کاهش می دهد.
• داروهای گیاهی: استفاده از داروهای گیاهی برای پیشگیری از بارداری بایستی با دقت و زیر نظر پزشک معالج مصرف شود. علت این است که برای پیشگیری از بارداری ناخواسته،  از این داروها استفاده می شود و مدت زیادی در بدن باقی می ماند. مثلا دم کرده زعفران، تاثیر زیادی در سقط جنین داشته و در ماه های اول بارداری موثر است. پونه، بنفشه هندی و ریشه کوهوش آبی از دیگر داروهای گیاهی برای پیشگیریست که مورد توجه می باشد.

با چه ابزاری از بارداری جلوگیری کنیم؟

روش های پیشگیری از بارداری بایستی  با توجه به سن و شرایط  جسمی و فیزیولوژی بانوان در دستور کار قرار بگیرد. لذا انتخاب بهترین روش پیشگیری از حاملگی و روش مناسب و ابزار مناسب برای جلوگیری از آن، به پارامترهای مختلفی بستگی دارد. از متداول ترین روش ها، استفاده از کاندوم سالم و استاندارد است تا ضمن جلوگیری، از عفونت های آمیزشی نیز خلاص شوید.

درصد پیشگیری از بارداری در روش های زیر، متفاوت است. پنج روش مختلف برای پیشگیری که تاثیرگذاری بالایی برای آن گزارش شده به شرح زیر است:

• روش ایمپلنت ضد بارداری که پس از 36 ماه بایستی تعویض شود.
• سیستم درون رحمی یا IUS که پس از 60 ماه بایستی تعویض شود.
• سیستم IUD که برای پیشگیری از بارداری استفاده می شود.
• ابزارهای عقیم سازی لوله های رحمی زنان به صورت دائمی
• ابزارهای عقیم سازی دائمی مردان که وازکتومی نام دارد و بدون درد و خون ریزی انجام می شود.

آمپول های ضدبارداری، قرص های ترکیبی ضد بارداری، قرص های پروژسترون، پج های ضد بارداری  که بایستی به صورت هفتگی تعویض شود و هم چنین حلقه واژن که بایستی به صورت ماهانه تعویض شود، از جمله ابزارهایی است که برای پیشگیری می توان استفاده کرد. اما تاثیر 99 درصد ندارند.

آیا جلوگیری از بارداری منجر به ناباروری می‌شود؟

یکی از سوالاتی شاید برای خیلی از زوج‌هایی که قصد بارداری دارند این است که: آیا جلوگیری از بارداری بر ناباروری تاثیر میگذارد؟  استفاده از روش هایی مثل استفاده از کاندوم سالم و یک بار مصرف و مصرف قرص های شیمیایی و گیاهی جلوگیری که آثار طولانی مدت در توقف تخمک گذاری بانوان ندارند، هیچ یک مانع بارداری در آینده نمی شود و به نازایی نیز ختم نخواهد شد.

بهره گیری از این روش ها و ابزار، عوارضی دارد اما ناباروری و نازایی صرفا مهم ترین عوارض نیستند. اگر از روش های جلوگیری غیرهورمونی استفاده کردید، نازایی به سراغ شما نخواهد امد و احتمال بالایی برای بارداری دارید.

با این حال، طبق تحقیقات پزشکی اخیرا، بانوانی که قرص های پیشگیری از بارداری ترکیبی برای 60 ماه استفاده کرده اند، دیواره رحم نازک تری به نسبت دیگر زنان که از این قرص های جلوگیری از بارداری استفاده نکردند، داشتند.

جلوگیری طبیعی ، باعث نازایی نمی شود و اگر اختلال هورمونی دارید، بایستی برای جلوگیری به مدت طولانی با پزشک معالج  خود مشورت کنید.

مصرف قرص ضد بارداری به مدت طولانی، رابطه مستقیمی با نازایی نداشته و تحقیقات پزشکی نیز چنین مساله ای را تایید کرده است. جلوگیری طبیعی، سبب تنبلی تخمدان زنان نشده و اساس علمی ندارد. چرا که تنبلی تخمدان، به دلیل اختلالات تخمدان ایجاد می شود.

هم چنین استفاده از کاندوم باعث خشکی رحم و ابتلا به نازایی نمی شود. ارتباطی بین کاندوم و خشکی رحم و نازایی وجود ندارد. خشک شدن واژن دلایل گوناگونی دارد که درمان های بسیاری هم برای آن وجود دارد. توجه داشته باشید که روش های پیشگیری هورمونی، منجر به نازایی نمی شود.

برای اطلاع از جدید ترین تحقیقات پزشکی درباره جلوگیری و عوارض و فناوری ها و روش ها و یافته های سال 2021 به بعد ، می توانید به نشریه Gynecological Endocrinology مراجعه کنید و PDF مقالات روز را دانلود کنید. PUBMED هم انتخاب دیگری است که می توان در اختیار داشت.

مخاطب گرامی

لینک این گفتار را از طریق کانال ها و گروه هایی که در شبکه های اجتماعی عضو هستید به اطلاع دیگر بانوان عزیز کشورمان برسانید.