امروزه در سرتاسر جهان زوجین تمایل به بارداری دوقلویی دارند زیرا بتوانند درد زایمان را به یکباره تحمل کنند در صورتیکه دوقلوزایی جزو بارداری های پرخطر محسوب می شود و می تواند سلامت مادر وجنین را به مخاطره بیاندازد . همانطور که می دانید در بارداری دوقلویی اگر دو تخمک به طور جداگانه در رحم بارور شوند و یا یک تخمک بارور شده به دو جنین تقسیم شود بارداری دوقلویی حاصل می شود . بر طبق باور عمومی دوقلوها همیشه شبیه هم هستند اما این طور نیست . تقسیم بندی براساس تخمک لقاح یافته به دو نوع اصلی می باشد:
۱.مونو زیگوت (دوقلوهای همسان) : در این بارداری تخمک با یک اسپرم بارور شده و زیگوت یا همان سلول تخم به دو قسمت تقسیم می شود .
۲.دی زیگوت (دوقلوهای غیرهمسان) : در این بارداری دو تخمک با دو اسپرم متفاوت بارور می شوند .
البته تقسیم بندی دیگری نیز براساس ساک بارداری صورت گرفته است . در این تقسیم بندی ساک بارداری به دو قسمت کوریون و آمنیون تقسیم می شود که لایه داخلی کیسه بارداری کوریون است و لایه داخلی که دربرگیرنده مایع آمنیوتیک است ، آمنیون است
شانس بارداری دوقلویی چقدر است
امروزه با انجام روشهای کمک باروری شانس دوقلوزایی در زوجین بیشتر شده است . از جمله این روشها می توان به روش ای وی اف اشاره کرد . در این روش یک یا چند تخمک در شرایط آزمایشگاهی با اسپرم لقاح یافته و ممکن است تخمک ها بارور شده و بارداری دو یا چند قلویی ایجاد شود . با کمک این روش دوقلوزایی به ۷۶درصد رسیده اما در حالت عادی از هر ۱۰۰۰بارداری تنها ۴ بارداری دوقلویی است . به هر حال بارداری دوقلویی خطرات زیادی برای مادر وجنین ها دارد و ممکن است باعث مرگ و میر جنین به خصوص جنین پسر شود .
عوامل افزایش احتمال بارداری دوقلویی
عواملی که باعث افزایش احتمال دوقلویی می شوند عبارتند از : سابقه دوقلوزایی در خانواده پدر و نیز مادر ، افزایش سن مادر به طوری که با رسیدن سن ۳۵سالگی به دلیل آزاد کردن بیشتر از یک فولیکول در تخمدان ها دوقلوزایی ایجاد می شود ، استفاده از روشهای کمک باروری مانند ای وی اف ، قد بلند بودن ، وزن بسیار کم یا زیاد مادر ، مصرف بیش از حد شیر گاو ، سابقه دوقلو زایی در خانواده ، خوردن صدف در مردان زیرا حاوی روی است و به تولید اسپرم کمک می کند . داشتن وزن طبیعی بدن و انجام ورزش از دیگر کارهایی است که شانس بارداری دوقلو را افزایش می دهد .
عوارض بارداری دوقلویی
از مهمترین این عوارض به موارد زیر میتوان اشاره کرد۰
. زایمان زودرس :منظور از زایمان زودرس متولد شدن نوزاد در هفته سی وهفت بارداری است . ممکن است این نوزادان با مشکل تنفس ودیگر بیماریها درگیر شوند .
. مرده زایی
. مسمومیت بارداری : فشار خون بالا در فرد حامله می تواند موجب مشکلاتی مانند کاهش رشد جنین و کاهش مایع آمنیوتیک و … را ایجاد کند .
. دیابت بارداری : بعضی زنان به خصوص افراد چاق در بارداری به دیابت مبتلا می شوند که اگر جدی گرفته نشود درآینده احتمال اینکه به دیابت نوع دو مبتلا شوند زیاد است .
۰نوزاد مبتلا به اوتیسم : اوتیسم یک بیماری مغزی است که علائم خاصی ندارد اما پزشکان با بررسیهای که انجام می دهند می توانند به آن پی ببرند .مثلا در نوزادان اگر به صداها و حرکات عکس العمل نشان ندهند از علائم اوتیسم می باشد .
. تولد نوزاد با وزن کم : اگر وزن نوزاد کمتر از ۲.۵ باشد نسبت به نوزادان با وزن نرمال مشکلات سلامتی درگیر هستند .
راههای طبیعی برای بارداری دوقلویی
اگر دوست دارید بدون استفاده از دارو ها و روشهای کمک باروری بارداری دوقلویی داشته باشید و از راه طبیعی دوقلو باردار شوید راه های زیر را امتحان کنید :
۰قطع مصرف قرص های ضد بارداری : وقتی از این قرص ها استفاده می کنید سطح هورمون ها در بدن شما بالا رفته و بعد از قطع مصرف اگر اقدام به بارداری کنید احتمال دو قلو شدن بسیار بالا است .
۰مصرف لبنیات : در زنانیکه شیر و فرآورده های لبنی مصرف می کنند احتمال دوقلوزایی بیشتر از کسانیست که لبنیات مصرف نمی کنند . زیرا در شیر هورمون رشد وجود دارد و دوقلو زایی را افزایش می دهد .
۰مصرف سیب زمینی شیرین : سیب زمینی شیرین باعث تحریک تخمدانها شده و باعث می شود فولیکول بیشتری آزاد شود در نتیجه احتمال دوقلوزایی بیشتر می شود .
۰مصرف روی در مردان : مصرف صدف ، دانه های خوراکی ، مغزها ، سبزیجات با برگ سبز و… که دارای روی هستند در آقایان باعث تولید اسپرم بیشتر شده و احتمال دوقلو زایی را افزایش می دهد .
۰بارداری در دوران شیردهی : اگر زن شیرده دوبار باردار شود احتمال دوقلویی بیشتر می شود چون در این دوران ترشح پرولاکتین در بدن افزایش می یابد .
بیشتر بخوانید : نشانههای بارداری دوقلو
لقاح آزمایشگاهی یا باروری با دارو
یکی از روشهای کمک باروری لقاح آزمایشگاهی است که در آن چند تخمک از رحم مادر گرفته می شود و دربیرون از رحم در شرایط آزمایشگاه با اسپرم بارور می شود .جنین ها تا چند روز قبل از انتقال به رحم در شرایط آزمایشگاهی رشد می کنند . انتقال جنین به رحم در دو مرحله انجام می شود . مرحله کلیواژ و مرحله بلاستوسیست . در این مراحل انتقال جنین به ترتیب سه تا چهار روز و یک هفته بهد از لقاح که جنین رشد کرد انجام می شود . در شش تا دوازده روز بعد رویان در دیواره رحم کاشته می شود.
علایم بارداری دوقلو در لقاح آزمایشگاهی
مادرانی که در شرایط آزمایشگاه باردار میشوند علائم بارداری را زودتر تجربه می کنند . این علائم عبارتند از سطح بالای اچ سی جی ، نتیجه مثبت اولیه ، افزایش بالای وزن ، بزرگ شدن سریع رحم ، بالابودن سطح پروتئین جنین که در آزمایشی به نام ای اف پی انجام می شود نشانه بارداری دوقلویی است . نوسانات خلقی ، خستگی و حالت تهوع نیز از نشانه های بارداری دوقلویی است .
خطرات بارداری دوقلویی در لقاح آزمایشگاهی
پره اکلامپسی که فشار خون بالا و پروتئین ادرار بالا را نشان می دهد از خطرات این بارداری است . دیابت بارداری از مهمترین خطرات بارداری دوقلوئی است . سزارین ، زایمان پیش از موعد ، وزن کم هنگام تولد و سندروم انتقال خون جنین از دیگر خطرات لقاح آزمایشگاهی است .
نشانه های اولیه بارداری دوقلویی
۰اولین نشانه بالابودن سطح هورمون اچ سی جی یا همان عدد بتاست .
۰ خستگی ، خواب آلودگی و ضعف و بیحالی .
۰خوردن غذای زیاد به دلیل مصرف انرژی وتامین کالری مورد نیاز بدن در بارداری
۰بزرگتر بودن شکم مادران باردار دوقلویی نسبت به دیگران
۰ نوسانات شدید خلق و خو نسبت به بقیه افراد باردار.
نشانه های ثانویه بارداری دوقلویی
۰ وزن گیری شدید مادر
۰ حرکات جنین ها بیشتر است وفضا کمتر در نتیجه فشار بیشتری به مادر می آید .
۰ شنیده شدن دو صدای ضربان قلب
۰ تنگی نفس شدید مادر
۰ کمردرد های مداوم
۰تشدید ضربان قلب
۰ نیاز به آب بیشتر
مواردی که باید مادر باردار دوقلو رعایت کند
در بارداری دوقلو استرس و اضطراب بیشتر از دیگران است . سعی کنید خواب کافی داشته باشید . تغذیه مناسب ورزش کافی و پیاده روی فراموش نشود و هر ماه به برای انجام مراقبت ها به پزشک مراجعه کنید .
گیاهان باروری برای بارداری دوقلو
۰روغن پامچال شب که به تولید مخاط سالم در رحم می پردازد .
۰شیرین بیان : این گیاه چرخه قاعدگی را منظم میکند و سطح هورمون توسترون و استروژن راکنترل کرده و عمل لقاح را سرعت می بخشد .
۰کاساوا شیرین : شانس شما را در بارداری دوقلو افزایش می دهد به این دلیل که با فیتواستروژن موجود در خود به تنظیم هورمون های زنانه کمک می کند .
۰کوهوش سیاه : این گیاه ماهیچه های رحم راتقویت می کند و علائم سندروم پیش از قاعدگی و یائسگی را کاهش می دهد .
۰روغن بذر کتان : این گیاه در زنان توانایی باروری زیادی ایجاد می کند .
۰گیاه پنج انگشت : زنانی که از سندروم تخمدان پلی کیستیک رنج می برند می توانند از این گیاه استفاده کنند . این گیاه سطح هورمونها را منظم کرده و باعث میشود احتمال دوقلویی افزایش یابد .
۰ریشه ماکا : به بهبود باروری در زنان و مردان کمک می کند و احتمال دوقلویی را افزایش می دهد .
نتیجه گیری
به طوریکه قبلا هم گفته شد بارداری دوقلویی خطرات زیادی برای مادر وجنین ها به همراه دارد . روشهای زیادی برای بارداری دوقلویی گفته شده اما این مطالب به طور صد در صد نتیجه بخش نیستند . به یاد داشته باشید قبل از بارداری حتما به پزشک مراجعه کنید تا بارداری سالمی داشته باشید .