توجه به تغذیه ی سالم در دوران بارداری می تواند هم سلامتی مادر را تضمین کند و هم سلامتی جنین . با تغذیه ی سالم مادر جنین از رشد مناسبی برخوردار خواهد شد . همچنین مادر باید برای وزن گیری مادر در دوران بارداری باید از اصول خاصی پیروی کند . با توجه به وزن مادر ، وزن گیری در دوران بارداری متفاوت است به عنوان مثال اگر مادر دچار وزن متناسبی باشد در طول دوران بارداری باید ۱۲ تا ۱۶ کیلوگرم وزن اضافه کند . زنانیکه قبل از بارداری دچار کمبود وزن هستند باید ۱۳ تا ۱۸ کیلوگرم وزن اضافه کنند و زنانیکه اضافه وزن دارند باید ۷ تا ۱۱ کیلوگرم وزن اضافه کنند . در بارداری دوقلو چون وزن مادر در تعئین وزن جنین ها بسیار موثر است ، مادر باید ۱۶ تا ۲۱ کیلوگرم وزن اضافه کند . در این مقاله نی نی ناش در مورد وزن گیری مادر در بارداری صحبت می کند که همزمان با وزنگیری جنین در هفته های اخر  آغاز میشود.

دلایل وزن گیری مادر در بارداری

در بارداری دلایل اضافه وزن به شرح زیر است :

• جنین  در حدود چهار کیلوگرم
• جفت در حدود یک تا یک و نیم کیلوگرم
• مایع آمنیوتیک در حدود یک تا یک و نیم کیلوگرم
• افزایش خون  در حدود دوکیلوگرم
• ذخایر چربی که برای زایمان و شیردهی است حدود دو تا چهار کیلوگرم
• بزرگ شدن رحم  حدود یک تا دو کیلوگرم
• بافت پستانها  حدود یک تا یک و نیم کیلوگرم

راههای اضافه کردن وزن در بارداری

برای اضافه کردن وزن در دوران بارداری باید تغذیه ی خوبی داشته باشید بنابراین می توانید نکات زیر را رعایت کنید :

1. در طول روز غذاهای خود را به پنج وعده ی کوچک تقسیم کنید یعنی تعداد وعده های زیاد اما حجم کم .
2. از میان وعده هایی مانند نان و پنیر ، کشمش ، توت خشک بستنی و ماست استفاده کنید .
3. کره ی بادام زمینی بهترین گزینه برای افزایش انرژی است .
4. به غذاهایی مانند پوره ی سیب زمینی و املت ، شیرخشک بدون چربی اضافه کنید .
5. به غذاهای خود کره خامه و کره مارگارین اضافه کنید .

کاهش سرعت وزن گیری

خانم هایی که دچار اضافه وزن در بارداری می باشند باید در وزن گیری سرعت کمی داشته باشند . به هر حال هر خانم باردار که قصد لاغری یا کم کردن وزن دارد باید این کار را بعد از بارداری انجام دهد . برای کاهش سرعت افزایش وزن می توانید کارهای زیر را انجام دهید .

1. از خوردن لبنیات پرچرب دوری کنید .
2. از خوردن فست فودها و غذاهای سرخ شده بپرهیزید .
3. از مواد شیرین شده ی مصنوعی دوری کنید . مثلا نوشابه ها شربت ها آبمیوه ها و غیره ازمواد شیرین مصنوعی هستند . می توان از آب به جای این نوشیدنیها استفاده کرد .
4. در غذا از نمک استفاده نکنید چون باعث جذب آب می شود .
5. از مصرف میان وعده ها با کالری زیاد بپرهیزید چرا که آنها هیچ مواد مغذی ندارند .
6. مصرف روغن و چربی را کاهش دهید .
7. تحرک خود را افزایش دهید . ورزش شنا و پیاده روی از بهترین ورزش هاست .

مشکلات ناشی از وزن گیری نامناسب

زنانی که قبل از بارداری دچار اضافه وزن هستند با باردارشدن وزن بیشتری اضافه می کنند و نوزاد بزرگی را به دنیا می آورند در نتیجه زایمان سختی را تجربه خواهند کرد . آنها بیشتر از بقیه مستعد ابتلا به بیماریهای دیابت ، پره آکلامپسی ، فشارخون ، خونریزی پس از زایمان و لخته خون هستند . تولد نوزاد مبتلا به ماکروزوم هم از دیگر عوارض چاقی است . از طرف دیگر مادرانی که با وزن کم باردار شده اند و یا وزن کمی اضافه کرده اند نوزادشان نارس و یا با وزن کمتر ز دو و نیم کیلو بدنیا می آید که ممکن است خطر مرگ جنین را تهدید کند . بخشی از وزن اضافه شده در دوران بارداری به صورت چربی ذخیره می شود تا در دوران شیردهی بدن انرژی لازم را داشته باشد . نکته ی مهم این است که وزنی که در دوران بارداری اضافه می شود باید به اندازه ی همین زمان طول می کشد تا از دست برود وگرنه منجر به چاقی خواهد شد .

میزان و زمان افزایش وزن مادر در طول بارداری

میزان افزایش وزن به عوامل زیادی بستگی دارد این عوامل شامل متابولیسم بدن مادر ، میزان فعالیت و تحرک مادر و مسائل ژنتیکی بستگی دارد . پس به همین دلیل باید ماهیانه به پزشک مراجعه کنید تا از میزان افزایش وزن شما با خبر شود .

میزان افزایش وزن مادر در سه ماهه ی اول بارداری

در سه ماهه ی اول بارداری چون جنین بسیار کوچک است حدود یک تا دو کیلوگرم وزن باید اضافه شود . حتی ممکن است به علت ویار بارداری وزن اضافه نشود و در سه ماهه ی دوم جبران شود .

میزان افزایش وزن مادر در سه ماهه ی دوم بارداری

در این دوره جنین رشد سریعی دارد و اگر مادر قبل از بارداری دارای وزن متناسبی باشد در این زمان باید حدود ۶.۵ کیلوگرم وزن اضافه کرده باشد .

میزان افزایش وزن مادر در سه ماهه ی سوم بارداری

در این دوره رشد جنین به شدت سرعت گرفته و مادر تنها حدود ۴.۵ کیلوگرم افزایش وزن دارد .

کنترل وزن در دوران بارداری

اینکه در دوران بارداری چقدر وزن اضافه کنیم با سلامت جنین و مادر ارتباط تنگاتنگی دارد . کنترل کردن وزن و مقدار اضافه کردن آن باعث می شود که بعد از زایمان با سختی کم کردن وزن مواجه نشوید . در دوران بارداری به خصوص در ماههای آخر وزن به شدت اضافه می شود حتی کسانیکه کنترل وزن را در دست دارند هم از این قاعده مستثنی نیستند . البته این افزایش وزن به مواردی مثل قد ، بی ام ای مادر قبل از بارداری ، سبک زندگی و وراثت نیز بستگی دارد . مادران با وزن نرمال اضافه وزنی در حدود ۷ تا ۱۱ کیلوگرم خواهند داشت و مادران دارای اضافه وزن قبل از بارداری حدود ۱۳ تا ۱۸ کیلوگرم اضافه وزن خواهند داشت و در بارداری های دو یا چندقلویی این عدد بیشتر خواهد بود . افزایش وزن بیش از حد نرمال باعث بروز مشکلاتی مانند دیابت بارداری ، سقط جنین ، جراحی سزارین پره آکلامپسی و فشارخون بالا .

 راههای جلوگیری از بالارفتن وزن در بارداری

۰۱ انتخاب مواد غذایی سالم و مفید

میوه و سبزیجات و غلات کامل از غذاهایی هستند که مفیدند و باید مصرف شوند اما فست فودها ، شیرینی جات و غذاهای شور و سرخ شده مضر هستند و بهتر است مصرف نشوند .

۰۲ توجه به کالری مواد غذائی

باید دقت شود تا از مواد غذایی کم کالری مصرف شود موادی مانند سس ها شیرینی جات که حاوی گلوکز هستند کمتر مصرف شود و حتی مصرف نشود . سعی شود موادی که کالری کمتری دارند استفاده شوند .

۰۳ روش پخت غذاها

به این نکته توجه کنید که از مهمترین مواردی که با اضافه وزن در ارتباط است روش پخت غذاهاست . موادی که در روغن سرخ می شوند ارزش غذایی خود را بر اثر حرارت بالا از دست می دهند پس بهتر است از روشهای بخارپز آبپز و کباب کردن برای پخت غذاها استفاده کرد .

۰۴ ورزش کردن

ورزش کردن یکی از گزینه هاییست که به زنان باردار کمک می کند وزن خود را کنترل کنند . البته شرایط هر کس با دیگران متفاوت است و با مشورت با پزشک می توان ورزش مخصوص خود را انجام داد .

۰۵ توجه به تغئیرات وزن

از ابتدای بارداری باید وزن را اندازه گرفت تا از بالارفتن ناسالم وزن جلوگیری کرد .

۰۶ توجه به نیازهای بدن

همانطور که قبلا هم گفتیم شرایط بدنی هر کس با دیگری متفاوت است . اما نکته ی قابل اهمیت این است که نیاز بدن مادر در دوران بارداری به ویتامین ها و اسیدفولیک و کلسیم و … افزایش می یابد .

۰۷ نوشیدنیهای مفید در بارداری

بهتر است از آبمیوه های طبیعی استفاده شود و بهتر از آن ، این است که خود میوه استفاده شود تا از ویتامینهای آن بهره برد . لازم به ذکر است که آبمیوه های صنعتی حاوی قند است و نباید استفاده شوند .

سخن آخر

در کنترل وزن در دوران بارداری سلامت مادر و جنین مهمترین چیزیست که باید به آن توجه کرد . حتی اگر اضافه وزن بیشتر از حد تعئین شده باشد . اما اضافه وزن بیش از حد نیز می تواند مشکلات زیادی را به وجود بیاورد .